ارسالی: صدرالدین جامی
عدم موجودیت یک ماستر پلان معیاری، وجود فساد در ادارات دولتی و گریز مردم از قانون باعث شده تا ساخت وساز های خود سرانه در سطح شهر هرات به اوج خود برسد.
شماری از شهروند ان هرات از اجرا نشدن یک ماستر پلان استاندارد ومعیار ی سخت شاکی هستند.
حمید امانی مالک یکی از ساختمان ها که ساختمان خود را طبق ماستر پلان شهری نساخته است، می گوید:« نبود کنترل ونظارت از سوی مسوولان شاروالی و شهر سازی وجود فساد گسترده در ادارات، مربوط و مشخص نبودن جاده های اصلی وفرعی راه ها از جمله عوامل ساخت سازهای ساختمان های خود سرانه درشهر است ». همچنان وی می افزاید: « ناهماهنگی اداره های شاروالی وشهر سازی ومسکن وموجودیت جریمه های خود سرانه از طرف مامورین شاروالی بستر ساخت و سازهای خود سرانه را فراهم ساخته است».
دراین حال فریدون سروری مدیر مهندسی وانجینری ریاست شهر سازی و مسکن هرات با تایید مشکلات مردم می گوید:«متاسفانه به اثر جنگ های داخلی و مشکلات ادارات مربوطه اش، عدم تکمیل و تفصیلی بودن پلان کنونی، وجود بروکراسی حاکم بر سیستم توضیح نقشه ومجوز،پای گریزی مردم از قانون و عدم وجود یک قانون درست از سلسله مشکلاتی است که در زمینه ساخت و سازهای خودسرانه در هرات وجود دارد». آقای سروری افزود مردم هم نمی خواهند که اسناد قانونی خود را تکمیل کنند، علت آن هم وجود ریزه کاری های قانون است که بجای آن مردم از میانبر استفاده نموده وسعی دارند بخاطر انجام سریع کارهایشان موارد قانونی رازیر پابگذارند .
انجینر فرهاد نیکزاد آگاه مسائل ساختمان نیز براین باور است ومی گوید:”عدم تطبیق ماستر پلان مشخص نبودنِ مکان های تجاری ومسکونی، موجودیت کارخانه های صنعتی در سطح شهر وآلودگی های ناشی از این کار خانه ها و آلودگی های صوتی تاثیرات منفی بالای مردم می گذارد.
درهمین رابطه نعمت الله سروری رییس دانشکده ژورنالیزم وآگاه امورتاریخی وباستانی نیزمی گوید:”عدم کنترل ونظارت بر مواظبت از اماکن تاریخی وباستانی ونبود مدیریت سالم ساختمانی، مشخص نبودن ساحات سبزپارکهای تفریحی، ساخت وسازخودسرانه بلند منزل ها دراماکن تاریخی و غیره…این روندباعث شده شهر هرات ازلحاظ محیطِ زیستی آسیب فراوانی بببیند و همچنین ساختمان های خودسر باعث شده این شهر تاریخی وباستانی به یک مجتمع ساختمانی تبدیل شود.
نقیب آروین آمرعمومی نواحی شهر داری می گوید:”ساخت وساز های خودسرانه ازمشکلات پیشروی اداره شهرداری هرات است وتاجایی که مربوط به شهرداری می شود و توان مقابله دارد به این مسئله برخورد می کند”. وی افزود:” مسئله ساخت وسازهای خودسر درهرات به دلیل بناهای تاریخی وباستانی مسئله جدی وحادی است و پیشگیری ازاین روند به هماهنگی ادارات بیشتری مانند ریاست شهر سازی ومسکن ،ریاست اطلاعات وفرهنگ، وحفظ آبدات تاریخی نیاز دارد، تا ازساخت وسازهای خودسرانه جلوگیری صورت گیرد و همچنان آقای آروین بیان میدار که درین روند تخطی وکم کاری های نیزصورت گرفته است.
با این حال مسوولین درشهرسازی ومسکن وشهرداری هرات می گویند:” ماستر پلان جدیدشهری هرات به همکاری دانشگاه فلورانس کشور ایتالیاد،انشگاه هرات ،ریاست شهرسازی ومسکن وشهرداری هرات ازلحاظ اجتماعی واقتصادی ترتیب شده. معلومات به شکل سروی جمع آوری شده مشخصات خانواده ،جنسیت، سن، مقدار درآمد معاش ماهانه و ابعاساختمان مطالعات انجام شده بر اساس نتایج تحلیل شده ماستر پلان جدیدِ آماده شده بعد از رونمایی و تائید مقامات محلی هرات به وزارت شهرسازی ومسکن فرستاده شد و پس از تائید وزارت شهرسازی جهت منظوری به شورای وزیران ومقام ریاست جمهوری ارسال شده، که کمیته مربوطه شورای وزیران ماستر پلان جدید هرات را تائیدکردند وپس از امضای رییس جمهور کشور ماسترپلان جدید درهرات تطبیق خواهد شد .
آقای سروری آمرانجینری ومهندسی ریاست شهر سازی می گوید:” که ریاست شهر سازی ومسکن قانونی راجع به ساختمان های خودسرانه ساخته که مورد تائید وزارت عدلیه قرار گرفته، عنقریب جهت منظوری به پارلمان فرستاده خواهد شد. درقانون جدید ساختمان خودسرانواع ساختمانای خودسر و مجازاتی از حبس تا جریمه نقدی وتخریب ساختمان درین قانون ذکر شده است و با تطبیق این قانون جلواستفاده ازفسادیکه دراین پروسه وجود داردجلوگیری شود. مردم نیز باید از قانون جدید تابعیت کنند وبرای ساختمان هایی خود اسناد قانونی تهیه کنند.
شهر هرات با داشتن بناهای تاریخی وباستانی که قرار بود شامل لیست میراث های فرهنگی جهان شود، اما نظر به بی توجهی مسوولین درهرات از لیست میراث های فرهنگی بازبماند. ساخت وسازهای خودسرانه وادامه این روند حتی در اماکن تاریخی وباستانی باعث شده همچنان هرات شامل لیست میراث های فرهنگی جهان نشود .
اولین ماستر پلان شهری هرات 60سال قبل ترتیب شده بود و بعدازآن درسال 1343 هجری شمسی به همکاری یک گروپ از متخصصان کشور جرمنی با استفاده از معلومات واجتماعی به وسعت بیست چهار کیلومتر مربع برای حدود200.000 نفردرنظرگرفته شده بود، که حالا نفوس هرات بیشتر از نودهزار نفر است.