اهميت ژئوپولتيکي افغانستان

ارسالی: کریمه

الف ـ راه نفوذ
افغانستان با درنظر داشت موقعيت جغرافيايي طبيعي آن از قرون قديم به اين طرف بعنوان کلید فتح هند اهميت داشت و بطوريکه کشورهند از سه طرف (شرق, غرب , جنوب ) به آب محاط بوده در حاليکه از طرف شمال به کوههاي عظيم احاطه شده است. بنابراين يگانه راه مساعد کشور افغانستان بود که با استفاده از شش معبر تاريخي آن ( بردغيل , چترال، خيبر, کرم, گومل وبولان ) مهاجمين برجلگة افسانوي هند مي تاختند.

ب ـ ازلحاظ تقسيمات استعماري :

در گذشته افغانستان کشور حايل بين مناطق نفوذ روسيه تزاري و انگليس
(هند بريتانوي )بود زيرا در قرن نوزدهم رقابت شديد استعماري و نظامي بين اين دو امپراتوري وجود داشت.بريتانيا در هراس از پيشروي روسيه تزاري به جانب هندوستان و روسيه در هراس از تسلط و تصرف نيروهاي انگليسي بر متصرفات آسياي مرکزي اش بود که در نتيجه دو قدرت مزبور براي جلوگيري از اصطحکاک نظامي در سال1880 افغانستان ر ا به عنوان کشور حاثل , مستقل و بي طرف پذيرفتند و دولت بريتانيا براي مصئونيت بيشتر مرز هاي استعماري اش در سال 1893موافقتنامه مرزي را با حکومت افغانستان امضأ نمود که معروف به معاهده ديورند گرديد که فعلاً مسئله خط ديورند که از معضلات مهم ژيوپليتکي بين افغانستان و پاکستان است که مسايل حقوقي آن قبل از ايجاد کشوري بنام پاکستان بر مي گردد به معاهدات بين دولت انگلستان و افغانستان .

ج-از لحاظ همگرايي و وابستگي:

موقعيت جغرافيايي افغانستان طوري است که با کشورهاي مانند , چين , هند(کشمير),پاکستان, تاجکستان,ازبکستان،ترکمنستان و ايران مرزهاي مشترکي دارد که اين کشورها (به جز پاکستان)اکثراً از لحاظ روابط بين الملل مخالف ورود سياست هاي امريکا در منطقه مي باشند به اين لحاظ نقش و اهميت افغانستان را از نظر اشتراک نظر در همگرائي سياسي عليه گسترش تهاجمي امريکا در منطقه مي توانيم پي ببريم در حاليکه موقعيت پاکستان خلاف آنست , ضياالحق رئيس جمهور پاکستان :«افغانستان را بايد آهسته آهسته با آتش کشانيد.»

د- گذر گاه و نقطه اتصال:

از اينکه کشورهاي آسياي مرکزي محاط به خشکي بوده و به آبهاي آزاد راه ندارند .بنابرين افغانستان کوتاهترين و آسانترين راه اين کشور ها به دريا ي آزاد از طريق پاکستان مي باشد که نسبت به راه ارتباطي جديد ايران (سرخس-بندرعباس)بيش از هزار کيلومتر فاصله آ ن کوتاه تر است .
از اينکه آسياي مرکزي و خود درياي خزر داراي غني ترين ذخاير هيدروکربني است که پس از منطقه خليج فارس مقام دوم را در جهان حايز مي باشد که مطالعات اخير بيش از 178ميليارد بشکه نفت مي باشدکه اين ميزان در حدود يک ششم کل ذخاير کشف شده دنيا است.
بدين ترتيب اين ناحيه مهم استراتژيکي محصور در خشکي و راههاي عبوري آ ن از اهميت ويژه برخوردار است.
بنابر اين آسانترين و مطمئن ترين راه ورود به آسياي مرکزي و راه ترانزيت اين منطقه به درياي آزاد و جنوب شرق آسيا و شبه قاره هند ,افغانستان است و بزعم ژيو پليتکسين ها :«تسلط به آسياي مرکزي در واقع تسلط بر جهان است»و افغانستان در حقيقت بام آن اين منطقه و مناسبترين معبر براي رسيدن به اين مناطق مهم اقتصادي و استراژيک جهان است.
اين شاخصه ژيو پليتکي (نقطه اتصال و راه عبوري )عامل کسب اهميت بين الملل افغانستان از لحاظ ترانزيتي و اقتصادي گرديده بلاخص احداث 1464کيلومتر لوله گاز که از جنوب ترکمنستان تا مرکز پاکستان امتداد دارد و بيش از 800 کيلومتر آن از افغانستان مي گذرد .افغانستان را به يک راه مواصلاتي اروپا-آسيا تبديل ميکند و جاده قديم ابريشم را بيک مسير جديد مرتبط ميکند که البته دريک چنين توسعه اي ه م پاکستاني ها داراي منافع هستند و هم امريکايي ها و اين در حالي است که ايران و روسيه از جمله کشورها هستند که از آن ميان پنهان مي برند.

درباره karima

اینرا هم چک کنید

فرصت اشتراک در رقابت مقاله نویسی مجله فانوس

به اطلاع تمامی جوانان قلم بدست که خواهان اشتراك در بزرگترین رقابت مقاله نویسی باشند …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *