مناظره ی تحت عنوان “اشتغال زایی و فرار نیروی جوان” از سوی مجله فانوس در کابل برگزار شد. دراین مناظره بیش از 40 تن دانشجو، استادان دانشگاه و کارشناسان شرکت نموده و در مورد وضعیت اشتغال و چرایی اینکه نیروی جوان مخصوصآ در سال های اخیر از افغانستان فرار نموده اند بحث و تبال نظر نمودند.
نصیر احمد ترکی “استاد دانشگاه” میگوید: پیوند مهاجرت با بیکاری و نا امنی یکی از معضلات بزرگ در جریان سالها بوده اما در جریان دو سال اخیر رنگ و بوی دیگری گرفته است. جوانان با آنکه میدانند چه آیندۀ در انتظار شان است میروند و دل به دریا میزنند. جوانان گرداننده گان چرخ اداره فردای کشوریا منشأی تحولات و پيشرفتها در بخشهای گوناگون – اعم ازسياسي، اقتصادی، فرهنگی واجتماعي اند. در کشور ما ذاتاً باور به نیروی جوان بوده و در بسیاری از موارد از این نیرو استفاده اعظمی شده است اما برای بالندگی هرچه بیشتر شان کارهایي که در طول بیش از یک دهه انجام شده است محسوس نیست. بیشتر از اینکه برای جوانان کاری شود تلاش ها همیشه بر این بوده است تا از جوانان برای منفعت جويی استفاده شود.
در ادامه ترینا نیازی “فعال مدنی” گفت: در افغانستان به همان پيمانۀ كه افراد فقير زيست ميكنند شايد کمی كمتر از آن انسان های جاه طلب، خود خواه و ثروت مند هم زندگی كنند. اين افراد نه تنها توجه برای جوانان نمی نمايند بلكه بيشتر از وجود اين نسل در جمع آوری ثروت شان استفاده ميكنند. و یا گاهی هم برای رسیدن به مقام های بلند، جوانان مهره میشوند و ازقدرت رای شان استفاده میگردد ولی بعد ها از همان درها رانده میشوند. در انتخابات ریاست جمهوری زماني که هر یک از نامزدان پشت تربیون قرار میگرفتند ازخدماتی که قرار بود برای جوانان انجام دهند حرف میزدند به ویژه دو نامزد پیش تاز وعده سپردند تا پس از موفقیت شان وزارتی را بنام جوانان ایجاد خواهند کرد. اما با گذشت نزدیک به دوسال از کار حکومت وحدت ملی با آنکه وعده های دیروز با حقیقت آشتی نکرد بل از فعالیت های آنها در عرصه های مختلف اجتماعی کاسته شد. اینکه ما امروز فرار نیروی جوان را از کشور شاهد هستیم تنها دلیل آن کم توجهی مسئولان بوده و این واقعه دردناك و فاجعه بار است.
صفی سلطانی “ریس موسسهء جوانان و صلح” گفت جوانان که سرمایه های ملی کشور هستند هر روز به اشکال مختلف از افغانستان فرار می کنند، پس برای جلوگیری از فرار نیروی جوان کشور ضرورت به یک اجماع ملی است تا با تامین ثبات و امنیت در کشور، از فرار جوانان جلوگیری به عمل آید. وی افزود افغان های مقیم شهر برلین از فرصت دست داشته شان استفاده بهینه را کرده و در آموزش فرزندان شان برای اینکه آنها برای آینده افغانستان مصدر خدمت شوند، تلاش می کنند. پس اگر همین تسهیلات و امکانات در داخل کشور برای جوانان ما فراهم شود میتوانیم از فرار ایشان جلوگیری کنیم.
در اخیر محصلین و اشتراک کننده گان در مناظره نیز پرسش های خود را از مهمانان در مناظره پرسیدند و با استادان و کارشناسان پنل مناظره، به بحث و گفتگو پرداختند.