مجله فانوس توانمندسازی جوانان از طریق رسانه
مطالب مرتبط
ارسالی سدیه
| دولتهای آسیایی با گره زدن ارزهایشان به دلار آمریکا یک فشار اقتصادی جهانی ایجاد می کنند. |
| به گزارش خبرنگار اقتصادی مهر، پس از کاهش ارزش دلار، از آغاز سال میلادی جدید به لحاظ شرایط اقتصادی حاکم بر جهان، ارزش دلار با روند افزایشی مواجه شد به طوریکه در هفته های اخیر ارزش دلار در مقابل یورو چهار در صد رشد داشت. اما پیش بینی می شود به دلیل کسری بزرگ حساب جاری آمریکا ارزش دلار بار دیگر سقوط کند. بر اساس نقد اکونومیست در تاریخ 10 جولای 2003میلادی، تاکنون کاهش ارزش دلار نسبت به ارزهای دیگر متفاوت بوده است. از ابتدای سال 2002 میلادی، دلار در برابر یورو یک چهارم ارزش خود را از دست داده اما در برابر ین و دیگر ارزهای آسیایی تنها 10 درصد یا حتی کمتر از آن کاهش ارزش داشته و در برابر یوان چین نیز بدون تغییر باقی ماند. این در حالی است که اغلب کشورهای آسیایی مازاد تراز پرداختهای بالایی دارند. بزرگترین کسری تجاری دوجانبه آمریکا مربوط به تجارت با چین و حدود 103 میلیون دلار در سال 2002میلادی است . نیمی از کسری تجاری آمریکا حاصل از تجارت با کشورهای آسیایی بوده و اگر این ارزهای آسیایی به دلار چسبیده باشند، ارزهای دیگر مانند یورو در زمان کاهش کسری تجاری آمریکا ، باید به شکل نامتناسبی افزایش یابد. اگر چه چسبیدن ارزهای آسیایی به دلار در این کشورها انجام می شود به طوریکه میان یوان چین و رینگیت مالزی با دلار تناسب ایجاد شده و مقامات مرکزی نیز از این چسبیدگی حفاظت می کنند. دلار هنگ کنگ هم از طریق یک هیات ارزی به گرین بک گره خورده است. با وجود اینکه ارزهای دیگر آسیایی رسما شناور اعلام شده اند ولی بانک های مرکزی آنها به میزان زیادی در بازارهای ارز خارجی برای پاین نگه داشتن ارزش ارز خود هنگام کاهش ارزش دلار دخالت می کنند. تنها واحد پولی روپیه اندونزی در هجده ماه گذشته نسبت به دلار با 27 درصد رشد داشت. با وجود اینکه حمایت از ارزش یک پول در مقابل ارزهای خارجی اغلب شکست می خورد اما دخالت برای پایین نگه داشتن ارزش پول داخلی نسبت به ارزهای دیگر، دخالت موثری است زیرا در تئوری، بانک مرکزی می تواند به میزان نامحدودی پول داخلی خود برای خریداری دلار منتشر کند. به دلیل اجرای این سیاست از سوی بانک های مرکزی آسیایی، ذخایر ارزی این کشورها از کمتر از 800 میلیون دلار در ابتدای سال 1999 میلادی به بیش از یک میلیارد و 500 میلیون دلار در زمان حاضر رسیده است که به تقریبا دو سوم ارز جهان است. ژاپن به تنهایی ارز خارجی به ارزش بیش از 30 میلیون دلار در ماه می میلادی خریداری کرده است و اکنون حدود 550 میلیون دلار در صندوق ارزی خود دارد. هفت کشور اول دارنده بزرگترین ذخایر ارزی جهان ، همگی آسیایی هستند. نبود تمایل در کشورهای آسیایی برای اجازه دادن به افزایش ارزش پول خود در مقابل دلار، انتقادات زیادی را به همراه داشته است. در یک کنفرانس که هفته گذشته در بالی برگذار شد و وزیران اقتصادی آسیایی و اروپایی در آن حضور داشتند، کشورهای اروپایی از آسیایی ها تقاضای افزایش ارزش پول آسیا را داشتند. آقای جان اسنو، خزانه دار آمریکا، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی (settlement) خواستار یوان قویترشدند. با توجه به رقابتی بودن شدید بسیاری از ارزهای آسیایی ، دولت های آسیایی نگران بروز آسیب در میزان صادرات به علت افزایش ارزش پول خود هستند. با کاهش ارزش دلار، ارزش وزنی تجارت آنان نسبت به سبدی از ارزها کاهش می یابد. بر اساس شاخص mac big ، چین بیشترین میزان کم ارزش گذاری در جهان را داراست . یو بی اس که یک بانک سوییسی است با استفاده از یک روش پیچیده بیان داشته که یوان در مقابل دلار بیش از 20 در صد کمتر از ارزش واقعی ارزش گذاری شده است. این بانک سوییسی بیان می دارد که دو علامت بیانگر وجود کم ارزش گذاری ارزش پول یک کشور است که رشد سریع ذخایر قانونی نخستین علامت آن است. چین ، ژاپن ، تایوان و هند شاهد افزایش ذخایر در 18 ماه گذشته بوده اند. از طرف دیگر ، در هنگ کنگ ، سنگاپور ، مالزی و فیلیپین این ذخایر تقریبا ثابت بودند. اندازه تراز پایه کشور دومین نشانه کم ارزش گذاری است( تراز پایه یک کشور جمع تراز جاری و خالص جریان ورودی سرمایه های بلند مدت مانند سرمایه گذاری مستقیم خارجی است). در سال 2002 میلادی مازاد تراز تجاری چین 2/2 درصد محصول ناخالص داخلی آن بوده که اگر با افزودن سرمایه گذاری مستقیم خارجی تراز پایه به شش در صد محصول نا خالص داخلی می رسد. در سال جاری تراز جاری این کشور سقوط کرد اما مجموع تراز پایه ، مازاد مطلوب خود را حفظ کرده است. به گزارش بانک سوییسی یو بی اس ، همه ارزهای آسیایی به استثنای اندونزی کمتر از ارزش واقعی در مقابل دلار ارزش گذاری شده اند. بیشترین میزان کم ارزش گذاری به یوان ، ین، روپیه هند و دلارهای تایوان و سنگاپور تعلق دارد وکمترین میزان کم ارزش گذاری در ارزهای رینگیت مالزی، دلار هنک گنک و ون کره جنوبی انجام شده است. در یک بازار آزاد، ارزش پول چین بطور حتم بالا می رود. اما تقاضای این پول از سوی خارجی ها ممکن است به دلیل بی توجهی به کالاهای آنها کاهش یابد. دولت چین نگران بیکاری فزاینده ای است که به دلیل فعالیت شرکت های دولتی ناکارا ایجاد می شود و مقوله کاهش تورم نیز از دیگر دغدغه های مقامات این کشور است. این در شرایطی است که تا وقتی بانک ها اصلاح نشوند و وام های غیر اجرایی از عهده تامین مالی بر نیایند ، آزادسازی حساب سرمایه ، خطرناک است. توصیه می شود که یوان در نرخی بالاتر دوباره به ارز بچسبد. اما اکثر اقتصاددانان احتمال می دهند اگر یوان به دلار نچسبد ،در بهترین شرایط ، افزایش قابل توجهی در ارزش آن حاصل نمی شود . و تا زمانیکه یوان به دلار چسبیده است ارزهای دیگر آسیایی دارای دلیلی موجه برای مقاوت در برابر افزایش ارزش پول خود خواهند داشت. با توجه به هشیاری که آسیایی ها از بحران سال 1997 میلادی بدست آورده اند، قابل درک است که دولت های آنها تمایل به حفظ ذخایر ارزی بالاتر برای محافظت از پول های خود در مقابل نوسان های آینده دارند. اما نگهداری پول زیر تشک بی هزینه نیست و نرخ بازده اسناد خزانه آمریکا بسیار کمتر از آن چیزی است که می توان با سرمایه گذاری پول به طور موثرتری در داخل کشور به دست آورد. جریان زیاد ارز خارجی به داخل کشور نیز می تواند نقدینگی بسیار بالایی در اقتصاد داخلی ایجاد کند که موجب رشد حبابی قیمت دارایی ها می شود. بانک مرکزی آسیایی تلاش کرده که دخالت دولت های آسیایی را خنثی کند و برای این کار اقدام به فروش اوراق قرضه نموده است تا نقدینگی مازاد کشورها را از بین ببرد، اما هر قدر که ذخایر ارزی افزایش یابد ، عمل خنثی سازی مشکل تر می شود. چین سیاست های متفاوتی برای توقف افزایش ذخایر و فرار از ارزش گذاری مجدد در نظر گرفته است. نخستین سیاست آن است که اجازه دهد بنگاه ها درآمد ارزی بیشتری نگهداری کنند. در حال حاضر بیشتر درآمدهای ارزی باید به بانک مردم چین فروخته شود. از بین بردن محدودیت های خرید ارز خارجی برای ساکنین و بنگاه ها و خرید اوراق قرضه خارجی از دیگر راهکارها در این زمینه است. در ماه ژوئن سال جاری ، 11 کشور آسیایی ، صندوق ضمانت آسیایی با سرمایه یک میلیون دلار برای سرمایه گذاری در اوراق قرضه محلی را تاسیس کردند. هدف از ایجاد این صندوق توسعه بازار های اوراق قرضه محلی برای حفظ سرمایه آسیایی در داخل و جلوگیری از فرار سرمایه بود. آقای فرد برگستون از موسسه اقتصاد بین الملل واشنگتون ، سیاست های ارزی کشورهای آسیایی را مورد انتقاد قرار داد . او ایراد گرفته است که این کشورها نقش خود را در فرآیند تثبیت جهانی که برای کاهش کسری خارجی آمریکا نیاز است ، ایفا نمی کنند. در نتیجه وقتی ارزش دلار کاهش می یابد ، به احتمال زیاد یورو به شدت بیش از ارزش واقعی ارزش گذاری می شود، در حالی که ارزهای ارزان آسیایی می توانند نقش حمایت کننده داشته و مانع این عدم تعادل شوند. انتقاد کنندگان اروپایی احتمالا شکایت بلند بالاتری از همتایان آمریکایی خود دارند. فشار آمریکا بر چین ممکن است به خاطر نیازی که آمریکا به چین در زمینه حل تنش با کره شمالی دارد ، محدود شود دلیل دیگر عدم فشار آمریکا آن است که چین و دیگر کشورهای آسیایی اکثر ذخایر ارزی خود را در آمریکا و به شکل اسناد خزانه آن کشور نگهداری می کنند . اگر آسیایی ها انگیزه خود را نسبت به دارایی های آمریکایی از دست دهند ، آنگاه گریین بک ( نوعی اوراق قرضه) حتی سریعتر نزول خواهد کرد و دریافتی اوراق قرضه آمریکا افزایش می یابد. می توان نتیجه گرفت که اقتصادهای آسیایی از عادت های اسراف گرا در آمریکا حمایت می کنند و با خرید اسناد خزانه دولت آمریکا، به تامین مالی و از بین بردن کسری بالای تجارت خارجی آمریکا کمک کرده و علاوه بر پایین نگه داشتن نرخ بهره آن ، موجب تداوم رونق مصرف در امریکا و افزایش استقراض تجاری آن کشور می شوند. این امر ممکن است در کوتاه مدت به نفع آمریکا باشد ، اما اجازه می دهد عدم تعادل هایی حتی بزرگتر از عدم تعادل های کنونی به شکل قرض های مصرفی و تعهدهای خارجی مستمر ایجاد شود. البته نتایج نهایی سیاست های ارزی کشورهای آسیایی برای آمریکا و کل اقتصاد جهانی می تواند درد آورتر باشد. |
| با احترام .
|
