هر ۲۰۰ روز، یک دولت در ایران

ارسالی:مدینه مقطع کوتاه مدت حکومت احمد‌شاه آخرین پادشاه سلسله قاجار به عنوان یکی از بی‌ثبات‌ترین مقاطع در تاریخ سیاسی ایران شناخته شده است. احمد شاه در ۲۶ سرطان ۱۲۸۸پیرو خلع پدرش محمد‌علی شاه از پادشاهی در نوجوانی جانشین وی شد و در نهم عقرب ۱۳۰۴ که با تصویب ماده واحده‌ای در مجلس شواری ملی، سلسله ۱۴۶ ساله قاجار منقرض شد، از قدرت خلع شد. وی در ۵ سال آغازین این ۱۶ سال نوجوان بوده و هنوز به سن قانونی نرسیده بود و اداره کشور بر عهده ریش سفیدان قاجار قرار داشت و ۵ سال پایانی آن نیز مصادف باتحولات پس از کودتای رضاخان بود و طبعاً تأثیرگذاری احمد‌شاه بر تحولات کشور به حداقل رسیده بود. اولین نخست‌وزیری که در دوران حکومت احمد‌شاه به قدرت رسید، محمد‌ولی‌خان سپهدار تنکابنی بود که در اول میزان ۱۲۸۸ یعنی حدود ۲ ماه پس از فرار محمد‌علی شاه و جانشین شدن فرزندش احمد‌شاه کابینه خود را تشکیل داد. آخرین نخست‌وزیر این دوره نیز رضاخان پهلوی بود که در سوم عقرب ۱۳۰۲ به این سمت برگزیده شد. در فاصله ۱۴ سال میان این دو مقطع ۲۶ دولت ظهور و سقوط کردند که عبارتند از: کابینه محمد‌ولی خان تنکابنی (سه نوبت) کابینه میرزاحسن مستوفی‌الممالک (۵ نوبت) کابینه نجفقلی خان صمصام‌السلطنه بختیاری (دو نوبت) کابینه میرزا محمد‌ولی خان علاءالسلطنه (دو نوبت) کابینه میرزا حسین‌خان مشیرالدوله پیرنیا (چهارنوبت) کابینه عبدالمجید میرزا عین‌الدوله (دو نوبت) کابینه عبدالحسین میرزا فرمانفرما کابینه میرزا حسین‌خان وثوق‌الدوله ( دو نوبت) کابینه فتح‌الله خان اکبر، سپهدار اعظم رشتی کابینه سید ضیاءالدین طباطبایی کابینه احمد قوام ـ قوام‌السلطنه (دو نوبت) کابینه رضاخان بدین ترتیب عمر متوسط هر کابینه در عصر حکومت آخرین پادشاه سلسله قاجار ۵/۶ ماه می‌باشد. دوران حکومت احمد شاه از بی‌ثبات‌ترین و تلخ‌ترین ایام تاریخ ایران به شمار می‌رود. به دار آویختن شیخ‌فضل‌الله نوری (مرداد ۱۲۸۸)، ترور سید عبدالله بهبهانی ( سرطان ۱۲۸۹)، تعطیل شدن مجل دوم در پی اولتیماتوم روسیه (جدی ۱۲۹۰) و سپس اشغال چند شهر ایران توسط قوای روسیه، به دار آویختن میرزا علی آقا ثقة‌الاسلام مجتهد بزرگ تبریز در روز عاشورای ۱۳۲۹ هجری قمری ( جدی ۱۲۹۰) توسط نظامیان روس، به توپ بستن بارگاه امام هشتم (ع) توسط روس‌ها، وقوع جنگ جهانی اول و اعلام بی‌طرفی ایران و بی‌اعتنائی نیروهای روس، انگلیس و عثمانی به این اعلام (۴ـ ۱۲۹۳)، تشکیل «پلیس جنوب» توسط نظامیان انگلیس در ایران (حوت ۱۲۹۴) تشکیل گروه تروریستی کمیته مجازات و ایجاد رعب و وحشت در کشور (سنبله ۱۲۹۵) امضای پیمان ۱۹۱۹ (اسد ۱۲۹۸) و قیام میرزا کوچک خان جنگلی علیه این پیمان، قیام شیخ محمد خیابانی (۱۲۹۹) و سپس کودتای رضاخان (سوم اسفند ۱۲۹۹) واگذاری امتیاز کلیه معادن نفت شمال به آمریکائیها (عقرب ۱۳۰۰) از مهمترین رویدادهای دوران حکومت بی‌ثبات احمد‌شاه قاجار بود.

 

 

درباره مجله فانوس

اینرا هم چک کنید

بیشتر از 30 زن در شهر کابل مهارت های رهبری را فرا گرفتند

مجله فانوس در ادامه ی برنامه های آموزشی خود برای جوانان، این بار به منظور …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *