در پی سلسله مناظره های که از طرف مجله فانوس در ولایت های مختلف کشور راه اندازی می شوند، این بارمناظره در رابطه به عوامل اساسی فرار جوانان از کشور با حضور فعال کارشناسان، اساتید، فعالان جامعه مدنی ولایت بلخ و محصلین در تالار کنفرانس های موسسه تحصیلات عالی کاوون برگزار شد.
در این مناظره بیشتر از ۴۰ تن از کارشناسان، اساتید، فعالان جامعه مدنی ولایت بلخ و محصلین شرکت نموده بودند.
هدف این مناظره ایجاد انیگیزه ماندن جوانان در کشور و همچنان آگاهی بیشتر آنها از خطراتی که از آغازین نقطۀ حرکت آنها از افغانستان و الی به مقصد رسیدن شان بود.
سوالات اساسی مناظره:
علت اصلی و پیامد های فرار جوانان از کشور چیست؟
راه های باز دارنده ی کوتاه مدت آنها کدام ها اند؟
جلوگیری منطقی از فرار جوانان بصورت بنیادی چه میتواند باشد؟
محترمه ماریا رهین، استاد و فعال مدنی; حاجی عبدالرسول یاردم، مدیر کاریابی ریاست کار و امور اجتماعی ولایت بلخ، وسید محمد یزدان پرست، نماینده نهاد های مدنی در شورای عالی صلح در پنل حضور داشتند. اعضای محترم پنل پیرامون موضوع بحث و عوامل اساسی فرار جوانان از کشور را نا امیدی، نا امنی و بیکاری بیان نمودند.
ماریا رهین استاد پوهنتون بلخ در این مناظره گفت که جوانان به دلیل بیکاری و فقر، ناامیدی سیاسی و افزایش ناامنی کشور را ترک می کنند. استاد رهین همچنان افزود که با وجود اینکه اکثریت جوانان تحصیل کرده اند ولی زمینه اشتغال برای آنها در کشور فراهم نشده است.
استاد رهین همچنان گفت که جوانان سال های دراز زحمت کشیده اند به این امید که روزی بتوانند به یک زندگی آرام تر دست یابند، اما آنها به لقمه نانی نرسیده اند، سخت مایوس هستند.
حاجی عبدالرسول یاردم، مدیر کاریابی ریاست کار و امور اجتماعی ولایت بلخ پیرامون چالش های اساسی که در فرار جوانان از کشور نقش اساسی دارند گفت که این ریاست برنامه های وسیع را در نظر دارد تا به عوامل اساسی فرار جوانان از کشور پاسخگو باشد.
او گفت که جوانان نباید مایوس و نا امید باشند، در کشور بمانند و همکار دولت در ایجاد شغل و از بین بردن فساد اداری باشند.
سید محمد یزدان پرست، نماینده نهاد های مدنی در شورای عالی صلح گفت که پس از یک زمان طولانی عمر حکومت وحدت ملی تا هنوز هیچ کدام از وعده های رهبران این حکومت تحقق نیافته است. آنهاد در جریان پیکار های انتخاباتی از ایجاد شغل های میلیونی صحبت کردند، اما اکنون نه تنها این وعده ها عملی نشد بلکه دلیل اساسی فرار یک تعداد زیاد جوانان از کشور پنداشته می شوند.
محصلین در رابطه به موضوع مناظره سوالات را با کارشناسان مطرح نمودند و پیرامون آن بحث و گفتگو صورت گرفت.