وقتی ماده سمی از راه دهان وارد بدن می شود با توجه به قدرت و نوع سم مصرف شده، بعد از مدتی شروع به ایجاد علائم و نشانه هایی در شخص می كند كه این علائم با توجه به نوع سم، نسبت سم مصرفی به جثه شخص و طول مدتی كه سم خورده شده متغیر است. در محیط ما مواد بسیاری وجود دارند كه می توانند موجب مسمومیت از راه گوارشی گردند، این مواد به پنج دسته قابل تقسیم می باشند و عبارتند از :
الف) مسمومیت غذائی ب) مواد شیمیایی سوزاننده ج) داروها د) مواد نفتی ر ) گیاهان سمی
در هنگام مسمومیت با هر كدام از مواد، علائم خاص آن ظاهر می شود كه ما می توانیم تا حدودی نوع سم را از روی علائم تشخیص دهیم. لازم به ذكر است كه بیشترین موارد مسمومیت گوارشی بوسیله دارو های موجود در خانه و نیز مواد نفتی ایجاد می شود، به همین علت باید در مورد نگهداری مواد مذكور دقت عمل بیشتری بعمل آورد.
كمكهای اولیه:
اصول كلی این اقدامات بر اساس بازكردن راه های هوایی و بر قرار نمودن تنفس، گردش خون و رقیق كردن سم بدون تلف كردن وقت و رساندن مریض به مركز صحی مجهز می باشد. البته چگونگی انجام این موارد در حالتهای مختلف فرق می كند. بعنوان مثال كمك های اولیه برای شخصی كه هوشیار است و با ما همكاری لازم را دارد با فرد غیر هوشیار فرق می كند و ما نمی توانیم همان اقدامی را كه برای فرد هوشیار انجام می دهیم برای فرد غیر هوشیار نیز انجام دهیم.
برای اختصار مطلب در اینجا فقط طریقه برخورد با مسموم هوشیار را ذكر می كنیم:
1- از باز بودن مجاری تنفسی، برقراری تنفس و ضربان قلب اطمینان حاصل كنید.
2- بوسیله وادار كردن مسموم به خوردن مقداری آب یا شیر سم را رقیق كنید.
3- مریض را وادار به استفراغ كنید. البته توجه داشته باشید كه این كار را در مواقع مسمومیت با نفت و مواد اسیدی و قلیایی انجام ندهید.
4- وضعیت بیمار باید بگونه ای باشد كه از برگشت مواد استفراغ شده به داخل ریه ها جلوگیری كند.