مجله فانوس توانمندسازی جوانان از طریق رسانه
مطالب مرتبط
ارسالی: مدینه
مهم ترین امتیاز انسان از سایر موجودات جهان، قابلیت رشد و استعداد کمال در وجود اوست و هویت انسان در پرتو همین ویژگی معنا پیدا می کند، و در حقیقت ارزش حقیقی او در گرو پیمودن مسیر کمال و به فعلیت رساندن قوه ها و شکوفائی خلاقیتهای باطنیش می باشد. آفریدگار جهان برای همین ویژگی انسان، تمام موجودات را در مسیر رشد و تعالی او قرار داده و همه چیز را در عالم هستی به خاطر پرورش صحیح و رشد انسان آفریده است،(1) و او را با دو هدایتگر درونی و بیرونی به سوی حق ندا داده و هدایت کرده است در یک کلام هدف از تربیت انسان، رسیدن به فلاح و رستگاری و قرب الی الله است.(2) در این راستا پدر و مادر موظفند در زمینه ی شکوفائی استعدادهای خدادادی فرزندانشان، بسترهای مناسب را فراهم آورند. چرا که آنان در قبال تربیت فرزندان مسئولند.
رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: «فرزندان خود را تربیت کنید به راستی که شما درباره ی آن ها مورد سؤال قرار خواهید گرفت.(3)
یکی از روشهائی که می توان در این مورد از آن استفاده کرد، شیوه ی کارآمد تشویق است.تشویق در پرورش استعدادهای فرزندان یک راهکار کاملاً موفق می باشد و اگر با شرایط صحیح انجام شود، محرک قوی در ایجاد و تکرار خصال پسندیده در وجود فرزندان خواهد بود. تشویق می تواند به صورت های مادی و معنوی باشد. تحسین، تقدیر، اعطای جایزه و هدیه، بذل عاطفی و محبت، تکریم و تشکر جلوه هایی از تشویق است.
ایجاد محیط با محبت و با تحریک برای کودک ، نظارت منظم بر رشد سالم او، کمک به کودک برای ایجاد تصویر خوب از خودبه عنوان یک فرد ( مفید)، همگی از جمله عوامل تشویقی برای کودکان است. در همین زمینه به ارائه راه های مفید دیگر می پردازیم.
قراردادن اهداف مناسب: از قرار دادن اهدافی که مبهم یا پیوسته فراتر از توانایی‌های کودک هستند خودداری کنید هرگز کمال گرا نباشید و از کودک خود توقع نداشته باشیدکه کارها را به شیوه صحیح و کامل آن انجام دهد زیرا این مسئله سبب سرخوردگی شما و کودکتان خواهد شد تمرکز خود را معطوف به هر عمل مثبت یا پیشرفت کودک و تقدیر از آنها کنید.
همواره مشارکت کنید: یکی از وظایف معلم فرزند خود بودن این است که والدین واقعا باید کارهایی را انجام دهند. در واقع شما به عنوان والدین کودک مجبورید خیلی بیشتر از آنچه خودتان تمایل دارید کار انجام دهید. کودک قبل از سن هشت سالگی (و حتی پس از هشت سالگی) اکثراً از طریق تقلید یاد می‌گیرد و یکی از بهترین راهها برای نشان دادن یک نمونه خوب برای تقلید کردن این است که برخیزید و در مقابل یا همراه کودک خود کاری انجام دهید. این بدان معناست که والدین نباید فقط به دستور دادن یا راهنمایی کردن کلامی کودک اکتفا کنند بجای اینکه به کودک بگویید برو اسباب بازیهایت را جمع کن باید دست فرزند خود را بگیرید، زانو بزنید و جمع کردن اسباب بازیها را بصورت بازی و نمایش با هم انجام دهید و بگویید وقتش است اسباب بازیهایت را جمع کنی حرکت توام با مقدار کمی خیال پردازی و شوخ طبعی و…. برای وادار کردن کودک به انجام آنچه شما می‌خواهید بسیار مفید است.
داشتن رابطه مشترک بزرگ وارانه ،ابراز همدردی واحترام ، اهمیت دادن پذیرش کودک بدون تعیین شرط وشروط، تشویق رفتارو تفکر آزاد، دادن استقلال رفتاری وفکری در چار چوب های مشخص مسلما” بهترین کارهابرای ایجادچنین تصویری خوب ازخود می باشد .
تکرار کنید ، تکرار کنید و تکرار کنید: در مورد تمام کودکان و بویژه کودکان کم سن و سال هر چند خسته کننده ولی ضروری است که بارها و بارها به آنها گفته شود که یک کار را انجام دهند. به عنوان مثال فرض کنید یک کودک خردسال به هنگام خوردن غذا ، صرف نهار یا انتظار برای چیزی آرام نمی‌نشیند در این صورت ممکن است شما مجبور باشید پیامهای معینی مثل «ما هنگام غذا خوردن پایمان را تاب نمی‌دهیم و به صندلی لگد نمی‌زنیم را برای ماهها و ماهها تکرار کنید تا زمانی که بدن کودک هم مانند ذهنش پیام را دریافت کند.
نمونه‌های مثبت را ارائه کنید: تا حد امکان مسائل را به شیوه مثبت بیان کنید جملات منفی از همان لحظه‌ای که شروع به صحبت می‌کنیدایجاد ناراحتی می‌کنند. مغز کودک حتماً تمامی کلمات را پردازش نمی‌کند و ممکن است جمله منفی شما بر عکس درک شود. فقط در سن مدرسه است که کودک آمادگی پاسخ دادن به دستورات صرفا کلامی بدون همراهی دست ها را دارد بنابراین تا جایی که می‌توانید سخنان خود را با نمایش و حرکت دستها بیان کنید و به کودک خود تصویری از کار مورد نظر را ارائه کنید .
پی نوشت ها:1- هو الذی خلق لکم ما فی الارض جمیعاً (بقره / 29)
2- قولو لا اله الا الله تفلحوا.
3- فرهنگ تربیت فرزند در اسلام
