ارسالی: فرزانه نقشبندی
راهنماي عيب يابي
اولين چيزي كه باعث مي شود تكنسين شبكه بتواند ايراد احتمالي را تشخيص دهد ، بررسي اين موضوع است كه پيش از اين شبكه در چه شرايطي به طور صحيح كار مي كرده است . شناخت آن شرايط باعث تشخيص آسانتر عامل پديد آورنده خطا مي گردد . اما متاسفانه بعضي از تجهيزات شبكه فاقد داده هاي فني لازم براي رفع عيب يا مستنداتي براي آگاهي يافتن از شرايط كاركرد صحيح آن ها هستند و متخصصان هنگامي در كار با آن هاموفق هستند كه نمونه هاي مختلفي از آن ها را ديده ، نصب كرده و با شرايط كاركرد آن ها آشنا باشند . اما همان متخصصان هم ممكن است فراموش كنند كه كدام يك از دستگاه ها ، در كدام شرايط بهترعمل مي كردند يا كدام پيكر بندي براي كدام محيط مناسب تر بوده است . براي آنكه فاصله بين تكنسين هاي مختلف با يكديگر كمتر شود و راه يافتن خطا ها كوتاه تر گردد ، رعايت نج نكته ضروري است . اين موارد را مي توان پنج گام براي كسب موفقيت در كشف خطا نام گذاشت .
گام اول : مستند سازي شبكه
در دست داشتن آخرين نقشه هاي فيزيكي و منطقي شبكه ، كمك شاياني به شناخت وضعيت فعلي شبكه مي نمايد . با اين نقشه ها مي توان ادوات مختلف ، پيكر بندي ها ، و آدرس ها راتحت نظارت داشت . ضمن آنكه از اين طريق كار عيب يابي آسانتر مي گردد.
گام دوم : جمع آوري كليه اطلاعات و تحليل خطاي پيش آمده
فرض كنيد كه اشكال كار مي دانيد ، آيا مي توانيد آن را مستند كنيد ؟ آيا قبل ازبروز خطا ، هشداري از ايستگاه هاي كاري صادر نشده است ؟ براي اين كه اين مرحله را ساده تر كنيئ . مي توانيد از دستگاه LinkRunner، محصول شركت Fluke Networks استفاده كنيد . اين ابزار كه به سادگي قابل حمل است مي تواند اشكالات اوليه درلايه فيزيكي را نشان دهد . اين ابزار مي تواند در خدمت تكنسين ها باشد تا در صورتي كه اشكال شبكه ، فراتر از اشكالات معمولي بود ، از متخصصان مجرب تري استفاده گردد. پس در گام دوم ، با استفاده از ابزارهاي كمكي به جمع آوري كليه اطلاعات موجود مي پردازيم و اشكالات لايه فيزيكي رابررسي مي نماييم .
گام سوم : دامنه مشكل ايجاد شده را محدود كنيد
قدم بعدي محدود كردن دامنه مشكل ايجاد شده است . بايد يررسي كنيم كه مشكل مربوط به بخشي از شبكه است يا فقط به يك كانيت محدود است ؟ مثلا اگر مشكل مربوط ب هكلانيت است پس به كابل فيزيكي يا ايستگاه كاري محدود مي گردد. يعني پس از جمع آوري اطلاعات،بايد آن را به مشكل پيش آمده محدود نماييم .
گام چهارم : مشكل را رفع كنيد
پس از محدود كردن دامنه مشكل ، رفع آن آسان خواهد شد . در مورد ادوات سخت افزاري ، معمولا بايد آن را تعويض نمود . مثلا تعويض Patch Cable يا تغيير پورت سوئيچ يا تعويض كارت شبكه كلانيت . اين گام وقتي تكميل مي شود كه پس از رفع عيب ، شبكه مجددا تست شودتا ازرفع كامل اشكال اطمينان حاصل گردد.
گام پنجم : كارهاي انجام نشده را مستند كنيد
حالا بايد مجددا گام اول را تكرار كنيد . يعني مشكل پيش آمده و نحوه رفع آن را مستند سازي كنيد . اين كاربر براي مراجعات بعدي بسيار مفيد خواهد بود .
اما آيا انجام اين دادن همه اين مراحل لازم است ؟
گاهي پيش مي آيد كه مشكلات شبكه ، ناشي از اشكلات سيستم عامل است . غلب تكنسين هايي كه در واحدهاي فني مستقر هستند ، هنگام انجام راهنمايي تلفني ، به كاربران مي گويند كه «يك بار كامپيوترتان را بوت كنيد .» اين راه حل ، در بعضي موارد مشكل را مرتفع مي كند و ديگر نياز به طي كردن گام هاي پنج گانه نيست . حسن اين كاردر اين است كه تكنسين بدون اين كه محل كارش را ترك كند ، مشكل را برطرف نموده است .
اما بعضي مشكلات با بوت كردن ساده از بين نمي روند . در اين موقع ، در صورتي كه كاربر كامپيو تر بتواند از خط فرمان (Command Prompt) سيستم عامل استفاده نمايد ، راهنمايي تلفني را همچنان مي توان ادامه داد . يعني فرمان IPCONFIG مي تواند وجود اتصال فيزيكي را بررسي نمايد .
مثلا وقتي PC براي پروتكل DHCPپيكر بندي شده اما آدرس پيش فرض ويندوز (169.254.X.X) را بر مي گرداند ، مشخص مي شود كه كلانيت نمي تواند با سرورDHCP ارتباط برقرار كند .
يا وقتي يك كامپيوتر پر تابل را به شبكه متصل مي كنيم ، بايستي آدرس همان شبكه راداشته باشد . اما آگاهي اوقات DHCP ارتباط برقرار كند .
يا وقتي يك كامپيوتر پرتابل را به شبكه متصل مي كنيم ، بايستي آدرس همان شبكه را داشته باشد . اما گاهي گاهي اوقات DHCP، آدرس subnet ديگري را به آن اختصاص مي دهد . اكنون كاربر مي تواند دودستور C:\>ipconfig/release و C:\>ipconfig/renew را وارد مي نمايد. يعني مي خواهد كه آدرس lP جديدي داشته باشد . اگر سيستم پاسخ دهد كه انجام عمل DHCP ميسر نيست . آن گاه اين احتمال وجو دارد كه كاربر از پيكر بندي lP ااستاتيك استفاده كرده باشد . در اين حالت جهت بررسي صحت گزارش ، بايد به مستندات شبكه مراجعه نمود .
در حالتي ديگر ، اگركاربر يك آدرس lP را اعلام كند ، بايد از طريق ping كردن ، آن بررسي نمود . اگر PC كاربر ، پاسخ مناسب مي دهد ، يعني آ ن كه انجام فعاليت هاي متداول نظير باز كردن صفحه وب انجام پذير است . در غيراين صورت بايستي كامپيوتر را از نزديك مورد بررسي قرارداد.
بررسي مشكل به صورت حضوري
پس از حضور در محل كاربر ، كار جمع آوري اطلاعات شروع مي شود . سؤال اول اين است كه انجام كدام عمل باعث بروز مشكل شد ه است . گاهي اوقات پاسخ اين سؤال، چندان روشنگرنيست . زيرا كاربرمي گويد كه وي كارخاصي انجام نداده است و همه كارها صورت گرفته در حد كارهاي معمولي روزانه بوده است يا آن كه دقيقا مي داند چه اتفاقي افتاده ولي ترجيح مي دهد درباره آن توضيحي ندهد ، يا مسئووليت انجام آن را بر عهده نگيرد .
در اين مواقع بايد كاربر را مطمئن سازيد كه توضيح درباره نحوه بروز مشكل به رفع سريع آن كمك خواهد كرد . به غير از اين ها از انجام تغييرات محلي نيز سؤال كنيد . مثلا اين كه به تازگي دكوراسيون اتاق محل كار تغيير كرده است ي يك برنامه محافظ نمايش جديد نصب شده است يا مواردي از اين دست .
بعد از آن كه تا حد ممكن دانسته هايتان را افزايش داديد ، موارد ي كه تلفني به كاربر گفتيد را مجددا خودتان آزمايش كنيد . اگر عمل ping به سرور شبكه به درستي انجام مي شود يا ادوات شبكه به درستي پاسخ مي دهند ، نشان دهنده آن است كه ايستگاه كاري در لايه 3، به درستي به شبكه متصل است و در نتيجه به انجام تست در لايه هاي پايين تر نيازي نيست . پس بايد توجه را به لايه هاي بالايي شبكه معطوف نمود . اگر اين قسمت درست جواب ندهد يعني اين كه بايد به سراغ لايه هاي پايين تر رفت . حالا بايد از يك لايه شروع كنيد . اگراتصال شبكه قطع باشد ، دستورping اين موضوع را به خوبي نشان مي دهد . براي ديدن زمان پاسخ (response Time) ، دستور زيزر استفاده مي شود : C:\ping-t x x x x
نتيجه حاصله را مي توان با استفاده ازTERACERT و PATHPING براي بررسي مسير ها به سمت device مورد نظر تحليل نموده است .
Trace route نمودن به شما مي گويد كه چگونه در طول مسير شبكه ، پكت ممكن است از بين برود . يعني رفع عيب لايه يك شبكه را مي توان از همين راه آغاز كرد . دستور C:\>tracert x.x.x.x يا C:\>patping اين كار را انجام مي دهند.
آيا به سطح پيشرفته تري از اشكال يابي احتياج است ؟
اگر هنوز ايراد مشخص نشده است يا براي تعيين آن به اطلاعات يا به جزييات بيشتري نياز است ،بايد چند آزمايش ديگر را نيز انجام داد .
پس از اطمينان از اين كه ، وارد نشدن كاربربه شبكه دراثرجابه جايي كابل يت جدا شدن كابل و اتصالات آن نمي باشد ، به اين نتيجه مي رسيد كه مشكل پيش آمده ، پيچيده تر از اشكلات معمولي شبكه هااست.
در اين جا داشتن ابزاري مانند LinkRunner مي تواند به سرعت به كشف اشكالات كمك كند .
آزمون هاي مستقيم
1. تست لينك
2. بررسي فعاليت Segmentها
3. استفاده از DHCP به عنوان ابزار تشخيص
4. انجام ping به صورت محلي و راه دور
تست لينك
بعضي از تكنسين هاي شبكه معتقد ند كه روشن بودن چراغ (LED) روي كارت شبكه نشان دهنده برقرار بودن لينك است . اما اين مساله در مورد تجهيزات مختلف ، معاني متفاوتي دارد . در بعضي تجهيزات ، چراغ هاي لينك ( Link LED) توسط نرم افزارهاي مستقر در سيستم ميزبان كنترل مي شوند و وقتي روشن مي شوند كه لايه هاي بالايي شبكه مشغول فعاليت باشند . بعضي كارت هاي شبكه چراغ لينك را وقتي روشن مي كنند كه ترافيكي روي شبكه در جريان باشد . در نتيجه روشن بودن LED ، دليل محكمي بر سالم بودن يا سالم نبودن لينك ارتباطي نيست . حتي بعضي از تجهيزات از LEDها براي نشان دادن يك طرفه يا دو طرفه بودن ارتباط (haft or full Dplex) يا نشان دادن سرعت ارتباط (00/10) استفاده مي كنند .
برقراري لينك از طريق انجام روندي به نام Negotiation-Auto انجام مي شود كه در طي آن ، طرف لينك اطلاعاتي را با يكديگر تبادل مي كنند . اين اطلاعات شامل سرعت ارتباط يا يك طرفه / دو طرفه بودن آن مي شود . در حين اين تبادل ، دو طرف ارتباط قابليت هاي يكديگر را مقايسه مي كنند و سعي مي كنند ارتباط رابابالاترين سرعت ممكن برقرار نمايند . اگر يكي از طرفين ارتباط نتوانند به درستي خود را پيكر بندي كنند يا درايو هاي مورد نياز نداشته باشند . اينارتباط نمي تواند ادامه پيدا كند . آن گاه يا روند فوق مجددا تكرار مي گردد و يا ارتباط به كلي قطع مي گردد.
وقتي ارتباط در يك شبكه قطع شده است . Link Runner سعي مي كند ابتدا ارتباط خودش را با هر يك از طرفين لينك برقرار سازد . مثلا خودش را به كارت شبكه يا سوئيچ ( دو طرف يك ارتباط ) متصل مي كند . سپس روند NegotiationـAuto را بااستفاده از استاندارد lEEE 802.3 آغاز مي كند . اين ارتباط در سطح سخت افزار خواهد بود و توسط نرم افزار كنترل نخواهد شد . پس از انجام اين كار ، چراغ سبز رنگ LinkRunner روشن مي شود و سرعت و نوع ارتباط ( يك طرفه / دو طرفه ) روي صفحه نمايش دستگاه نشان داده مي شود.