دولت ملی و روابط قدرت خارجی

ارسالی: ملکه سخی

.  دولت ملی را می توان از زاویهء دگر، یعنی نهاد ملی مستقل در روابط بیرونی نیز فهمید. دولت ملی در این مفهوم ، نهاد سیاسی است که در برابر نهاد های دگر بین المللی از موضع مستقل ملی حرف می زند و دارای اختیارات و مشروعیت نماینده گی در برابر نهاد ها و دولت های خارجی است. این بخش از زنده گی دولت نیز به همان اندازه مهم است که بخش درونی ان. دراین خصوص نیز ، اهمیت نیروی ملی گرا، به همان اندازه است که در مفهوم درونی ان. با چالش های که افغانستان امروز در پیوند با حضور نیروهای خارجی و قوه های بین المللی یافته است، تثبیت اقتدار و موقعیت ملی دولت افغانستان، می تواند برای ایندهء سیاسی ان حیاتی باشد.
افغانستان در روابط اش با قدرت های بین المللی و نیز سازمان های قدرتمند بین المللی موقعیت ویژه يی دارد. به همان اندازه که مسایل داخلی در افغانستان بر روند سیاسی و فرایند دولت و دموکراسی سازی تاثیر دارند، مسایل خارجی نیز برای افغانستان مهم است. برخی شاید بگوید که ابعاد دشواریهای مسایل خارجی افغانستان به مراتب گسترده از ابعاد مسایل داخلی است. بدون شک ، در یک نگاه می شود دید که افغانستان تحت فشار جامعهء بین المللی وقدرت های خارجی و به کمک انان زنده گی می کند و طبیعتا، این رابطهء قدرت میان افغانستان و قدرت های خارجی تاثیری ژرفی بر ایندهء سیاسی ان دارد.
در حالی که ما همه به گونه يی خود را مدیون تلاش های بین المللی برای حل بحران در افغانستان می دانیم، ازین مساله کمتر اگاهیم که محدودیت ها و نیز خواست های که ازین ناحیه بر ما تحمیل می شوند تا چه حد بر سرنوشت سیاسی کشور و وضعیت بحرانی ان تاثیر می گذارند. ما باید به عواقب تجارت سیاسی قدرت های بین المللی بر سر افغانستان بیناندیشیم. در همین جاست که میزان نیاز ما به یک نیروی ملی گرای آگاه بالا می رود. نیروی که نه تنها قادر باشد ، بخاطر واقعیت های داخلی برای ایجاد یک دولت ملی و جامعهء دموکراتیک کار کند، که حافظ منافع ملی در برابر قدرت های خارجی نیز بگردد. تا زمانی که چنین نیروی را تامین نکرده باشیم، افغانستان میان نماینده گان سرمایه های خارجی، منافع متضاد کشورهای خارجی و نیروهای قومی به سرنوشت تیره ی منتهی خواهد شد.
فرقی نمی کند که ما در شرایط فعلی وابسته به کدام کشور خارجی زنده گی می کنیم. واقعیت این است که هیچ کدام ازین کشورهای مهربان که به ما کمک می کنند ، با ما مهربانی نمی کنند. اینان بهای خون ما را به ما می پردازند و بهای خدمت ما را. وابسته گی خارجی افغانستان شدیدا می تواند بر فرایند سیاست و آینده دولت سازی در افغانستان تاثیر بگذارد. وقتی ما دولت ملی صاحب اقتدار سیاسی نداشته باشیم ، کنترولی بر روند سیاسی و پروژه های ملی نیز نداریم ( بی نقشی دولت کرزی در برابر ادارهء نیروها و حتا کمک های خارجی گواه این مدعا است). ما نمی توانیم به نفع منافع ملی خویش کار کنیم. این مشکل چنان که به نظر می رسد، در خیلی از موارد جدی تر از مسایل درونی است. بخشی از مسایل درونی افغانستان در تماس با مسایلی بیرونی خلق می شوند. پیچیده گی های روابط بین المللی و قومی درافغانستان وضعیت را در این خصوص پیچیده تر می سازد. برخی از حلقات قومی با تمام امکانات ، انگونه که درتاریخ افغانستان عام بوده است، برای تحمیل خواست های قومی شان در درون ، به ساده گی به معاملات بیرونی دست می زنند. نتیجهء این کار، تبدیل شدن افغانستان به صحنهء رقابت های خارجی توسط اعمال داخلی گردیده و افغانستان را دوباره به سمت بحران پیش خواهد برد.[iii] با این حال ، فرایند دموکراسی وثبات سیاسی در افغانستان در پیوند با مسایل مختلفی قرار دارد. با ارزیابی واقعیت های دشوار داخلی و بین المللی ، نیاز ما به یک نیروی دموکراتیک ملی اندیش اشکارتر وجدی تر می شود. نیروی که بتواند در درون، قدرت دولتی را از حلقه معاملات قومی بیرون اورد و به این گونه راه را برای ایجاد مناسبات و روابط دموکراتیک در جامعه باز کند، و در بیرون، سرنوشت سیاسی کشور را از اشفته گی و خسته گی در میان انبوهی از خواست های بیرونی و منافع قدرت های بین المللی بدر اورد و منافع ملی افغانستان را در رابطه با قدرت های بیرونی تثبیت کند.
________________________________________