ارسالی نوریه
آبهای معدنی ( Inorganic Water ) ، آبهایی هستند که در یک کیلوگرم آنها لااقل هزار میلی گرم نمک و یا 250 میلی گرم انیدرید کربنیک آزاد موجود است.
نگاه اجمالی
آبهای معدنی ، از چشمههای طبیعی یا چشمههایی که مصنوعا ایجاد کردهاند، جریان دارند و آنها را در همان سرچشمه در ظرف مخصوصی پر میکنند و برای مصرف حمل مینمایند. آب چشمهها بطور کلی دارای نمکهایی هستند که در موقع عبور آب از سطح زمین در آن حل شده ولی آب مقطر فاقد این نمکهاست. مقدار این نمکها در آبهای معدنی بمراتب زیادتر و لااقل به یک در هزار میرسد.
ترکیبات آب معدنی
در آب معدنی ترکیباتی مانند نمکهای ید و ترکیبات آرسنیک و ترکیبات گوگرددار و مواد رادیواکتیو و نظیر آنها وجود دارد که در آب معمولی نیست. از آنجائیکه ترکیبات قشر زمین در نقاط مختلف ، متفاوت میباشد، مسلم است که ترکیبات آبهای معدنی هم فرق میکند. مثلا در یک آب معدنی مقدار کلرور سدیم زیادتر و در آب معدنی دیگر مقدار آهک زیادتر است.
طبقه بندی آبهای معدنی
آبهای معدنی را از روی اینکه چه ترکیبی بیشتر در آن وجود دارد طبقه بندی کردهاند.
آبهای معدنی اسیدی
این آبها باید لااقل در یک لیتر ، یک گرم انیدرید کربنیک طبیعی آزاد محلول داشته باشد.
* سرچشمهها: مهمترین چشمههای انیدرید کربنیکدار در آلمان ، چشمههای مارینباد و چشمه زائربرون در هارتی و غیره میباشد. در ایران هم آب ترش راه رشت و آب علی از چشمههای مهم میباشد. چشمههای قلیایی که دارای قسمت اعظم از کربنات سدیم میباشند، معروفترینشان ، چشمههای سالسبرون در آلمان و ویشی__ در فرانسه میباشد.
* فواید آن برای بدن : انیدرید کربنیک محلول در آب موجب تسریع حرکت دودیشکل روده میگردد و مقدار عصارههایی که در روده ریخته میشود را زیادتر میکند. در نتیجه ، هضم غذا تسریع میشود. همچنین موجب زیاد شدن اسید کلریدریکی که در معده تولید میشود، میگردد و اثر اشتها آور دارد. آبهای قلیایی نیز فعالیت معده را زیاد میکنند و اسید معده را از بین میبرند و در معالجه درد مفاصل مؤثرند.
آبهای معدنی سولفات سدیمدار
آب این چشمهها دارای سولفات سدیم میباشند، ولی علاوه بر آن ، اغلب کلرور سدیم و بیکربنات سدیم هم دارد.
* سرچشمهها: مهمترین چشمههای سولفات سدیمدار چشمه مارینباد و چشمه الستر در ساکسن و غیره در آلمان میباشد.
آب چشمههای تلخ
مهمترین ماده شیمیایی که در آب این چشمهها موجود است و موجب تلخی مزه آنها میگردد، سولفات منیزیم میباشد، اما علاوه بر سولفات منیزیم ، اکثرا سولفات سدیم و کلرور سدیم هم در آنها وجود دارد.
* سرچشمهها : مهمترین چشمههای تلخ در آلمان میباشند. چشمه فریدریک هال در ماینینگن و چشمه مدکنت هایم در ورتنبرگ است.
* فواید آن برای بدن : آبهای تلخ اثرات خوبی در برطرف کردن یبوست و چاقی دارند. آشامیدن آب این چشمهها برای اشخاص ضعیف و کم خون و مسلول و نظیر اینها خوب نیست.
چشمههای کلرور سدیم
در آب این چشمهها بیش از یک گرم املاح در لیتر موجود است و بیشتر این املاح نیز کلرور سدیم میباشد.
* سرچشمهها : چشمههای کیسینگن و نویهاس واقع در آلمان از مهمترین چشمهها میباشند.
* فواید آن برای بدن : اشخاصی که مبتلا به سو هاضمه و یا چاقی زیاد میباشند و یا دستگاه تنفسی آنها خوب کار نکند، بر اثر آشامیدن این آبها بهتر میشوند.
آبهای آهندار
آبهایی که در یک لیتر آب آنها بیش از ده میلی گرم آهن به حالت محلول موجود باشد، از آنجائی که آبهای آهنی زود تجزیه و آهن آنها ته نشین میشود. معمولا در همان سرچشمه آنرا میآشامند.
* سرچشمهها : نمونهای از چشمههای آهندار در ایران آب گرم محلات است. مهمترین چشمههای آهنی در آلمان چشمههای پیرمونت و چشمه شوالباخ و چشمه الکسی باد و غیره میباشد.
* فواید آن برای بدن : آبهای آهندار برای درمان کم خونی بسیار مفید میباشد.
آبهای گوگردی
این آبها دارای هیدروژن سولفوره آزاد و یا هیدروسولفور و یا هر دوی اینها میباشند ( بوی هیدروژن سولفوره ، شبیه بوی تخم مرغ گندیده است )
* سرچشمهها : آبهای گوگردی در اسک لاشاپل ( آخن ـ آلمان ) همچنین در بادن نزدیک وینه و در اکس لبن هم موجود است. در ایران نیز آب اسک ، نمونهای از آبهای گوگردی است.
* فواید آن برای بدن : آبهای گوگردی در درمان روماتیسم و امراض جلدی و مسمومیتهای فلزی تجویز میشود.
آبهای آهکدار
این آبها دارای نمکهایی هستند که قسمت اعظم آنها کربنات اسید کلسیم و کربنات اسید منیزیم و گچ و انیدرید کربنیک میباشد.
* سرچشمهها : در آلمان چشمههای آن در ویلدونگن و وایسن بورگ و محلهای دیگر واقع میباشد. در ایران آب گرم راه همدان نمونهای از آبهای آهکدار میباشد.
* فواید آن برای بدن : آبهای آهکدار در درمان نارسایی کلیه و درمان نارحتی اعصاب و درمان اگزمای پوست و غیره توصیه شدهاند.
چشمههای آرسنیکدار
این چشمهها دارای مقدار جزئی آرسنیک هستند که بعلت کمی مقدار اثر کشندگی ندارد بکله بطور کلی برای تقویت بکار میرود.
* سرچشمهها : محل این چشمههای دورک هایمر ماکس کول واقع در آلمان و چشمه لویکو واقع در شمال ایتالیا میباشد.
* فواید آن برای بدن : آشامیدن آب این چشمهها برای رفع کم خونی و ضعف ناشی از کمی غذا و غیره مفید است.
آبهای یددار
آب این چشمهها را بیشتر برای آشامیدن و نه حمام گرفتن مصرف میکنند و ید موجود در آنها ، هم دستگاه گوارش و هم غدد گلو را تحریک به کار و ترشح میکند.