مجله فانوس توانمندسازی جوانان از طریق رسانه
مطالب مرتبط
نویسند: قاسم پناهی
بعد از پنجاه و چند سال سرانجام پای رئیس جمهور ترکیه به افغانستان کشیده شد. جای شک نیست که یکی از بزرگترین علت های این سفر، حضور جنرال دوستم، جنرال ترک تبار در حکومت است. در طول تاریخ معاصر، ترک تباران افغانستان در بدنهٔ حکومت، نقشی به این برجسته گی نداشته اند. هر چند دورهٔ حکومت آقای کرزی از ابعاد زیادی با حکومتهای قبلی این سرزمین تفاوت داشت اما در خصوص سهم دادن این مردم در ساختار حکومتی تا حدودی مشابهٔ همان حکومت ها عمل نمود و اینک با احراز پُست معاونیت نخست ریاست جمهوری توسط جنرال دوستم، شرایط همکاری و نزدیک شدن ترکیه با ترکهای افغانستان بیشتر از پیش مساعد گردیده است و با استفاده از فرصت، ترکیه خواسته است رابطهٔ حسنهٔ خویش را با دولت افغانستان و در نتیجه در قالب پیوند نژادی با ازبیک ها مستحکم تر سازد. قابل ذکر است که روابط دوستی ناشی از پیوند نژادی ترکتباران افغانستان با مردم و دولت ترکیه، ازبکستان، ترکمنستان… در طول تاریخ پا برجا بوده است. هر چند دولت ترکیه چند باری خواست برای رهبری ترکهای افغانستان به دلایلی کسان دیگر را جایگزین جنرال دوستم نماید و به این خاطر رابطهٔ جنرال با ترکیه به سردی گرایید ولی دیده میشود که این مخالفت ها مقطعی بوده است و در سیاست کلی ترکیه در قبال ترکتباران افغانستان تغیری وارد نکرده است.
شکی نیست که حکومت های که در طول چند دههٔ بعد از اتاترک در ترکیه شکل گرفته است، چه سکولار و چه اسلامگرا، رویکرد نژادگرایانه داشته و در همه ٔ کشورهای که ملیت های ترک تبار در آنها زندگی میکنند، مبلّغ پان ترکیسم بوده اند. به همین علت، رابطهٔ ترکیه با ازبیک های افغانستان همیشه پابرجا و حسنه بوده است و در بسیاری از موارد بدون اینکه با دولت افغانستان تماسی داشته باشند، در امورات اقلیت ترک این سرزمین تا حد ممکن رسیدگی کرده است. حتی گفته میشود در زمان جنگهای داخلی افغانستان، ترکیه به حزب جنبش ملی، حزب ازبیکهای افغانستان همکاری های مالی و تسلیحاتی زیادی انجام داده است.
