ارسالی: مدینه
به طور خلاصه از نظر نحوه تربیت كودك و بطور كلی نحوه اداره سیستم خانواده می توان چهار نوع خانواده را مشخص نمود که عبارتند از الف – خانواده خشك و سخت گیر ( والدین سخت گیر و مستبد )، ب – خانواده سهل گیر و آسان گیر، ج – خانواده گسسته ( خانواده پریشان )، د – خانواده دمكرات ( خانواده سالم )
امام سجاد (ع)در مناجات خود چنین می گوید : و من را در پرورش و تأدیب ( راه پسندیده نمودن ) و نیكی كردن ایشان یاری فرما ، و آنها را در آنچه ( در این راز و نیاز كه ) از تو خواسته ام یاورم گردان.
و اما خصوصیات خانواده های خشك و سخت گیر و عواقب این شیوه تربیتی:
1 – پدر و مادر ها با بچه ها همان طور رفتار می كنند كه والدین خودشان رفتار كرده اند.
2 – تصمیم گیری با یكی از والدین ( خصوصا پدر ) انجام می گیرد. معمولا پدر خانواده حاكم بر رفتار و اعمال فرزندان است و هیچ یك از اعضای خانواده اجازه اظهار نظر ندارند.
3 – والدین چنان رفتار می كنند كه فرزندان می آموزند حق هیچ گونه ابراز عقیده ای را – حتی در مواردی كه می تواند مانع از بروز بعضی مشكلات برای خانواده گردد – ندارند.
4 – اگر فرزندان از فرمان والدین اطاعت نكنند ، والدین آنان ناراحت ، خشمگین و آزرده خاطر می شوند.
5 – فرزندان جرات سئوال كردن در مورد انجام دادن یا انجام ندادن كارها را ، از والدین خود ندارند.
اضطراب ، افسردگی ، همچنین وسواس و كمال گرایی ، نا امیدی و بسیاری از مشكلات روانی ممكن است دامنگیر كودكان خانواده های سخت گیر گردد.
6 – والدین بر رفتار و كارهای فرزندان خود كنترل شدید دارند و همه تصمیمات را شخصا اتخاذ می كنند.
7 – والدین دلیلی را برای دستوراتی كه صادر می كنند برای فرزندان خود ارائه نمی دهند و از آنان می خواهند بدون چون و چرا از این دستورات اطاعت كنند.
8 – نسبت به رعایت نظم و انضباط ، ارزشی افراطی قایل هستند و والدین توانایی تحمل هیچ گونه بی نظمی را از طرف فرزندان خود ندارند.
9 – به سخنان كودكان خود گوش نمی دهند و اگر هم سخنی را بشنوند برای آن است كه با آن مخالفتی را نشان دهند.
10 – در مواردی كه فرزندان خود را نصیحت یا آنان را از انجام دادن كاری منع می كنند ، دلیل خاصی را ارائه نمی دهند.
11 – برای تصمیات فرزندان خود ، حتی اگر این تصمیمات معقول و مستند باشد ، احترام قائل نیستند.
13 – معتقدند كه چون سن ، تجربه و دانش آنان بیشتر از فرزندانشان است ، بنابراین ، حق دخالت در همه امور و حتی در خصوصی ترین كارهای فرزندان خود را دارند.
والدین دلیلی را برای دستوراتی كه صادر می كنند برای فرزندان خود ارائه نمی دهند و از آنان می خواهند بدون چون و چرا از این دستورات اطاعت كنند.
14 – برخورد آنان با فرزندان خود احترام آمیز نیست و حتی از تحقیر فرزندان خود در حضور دیگران نیز ابایی ندارند.
15 – غالبا نیازهای عاطفی كودكان ارضاء نمی شود.
16 – ممكن است كه والد ضعیف در چنین خانواده ای با كودكان ائتلاف كند در چنین حالتی ارزش هر دو والد نزد كودك شكسته می شود . اگر بنا باشد یكی از والدین به عنوان منبع قدرت خانواده آسیب ببیند می توان تصور كرد والد دیگر نیز ارزش پیشین خود را نخواهد داشت.
17- چنین كودكانی احتمالا جذب گروه های بیرون شده و با عزت نفس پائین كه دارند دچار بزهكاری می شوند.
18 – بسیاری از این والدین ممكن است به خاطر كمال گرایی كه دارند ، كودكان را تحت فشار قرار دهند و از آنها بالاترین انتظارات را داشته و پیوسته به شكل نوین بر آنها سخت گیری كرده و برنامه های سخت گیرانه برایشان تدارك ببیند.
19 – احتمال دروغ گویی و ریا كاری در كودكان چنین خانواده هایی به علت ترس از تنبیه و سرزنش افزایش می یابد.
20 – چنین كودكانی به علت اینكه مرتبا علایقشان سركوب شده و موجب تحقیر قرار گرفته اند و همچنین دیگران برای اموراتشان تصمیم گرفته اند ، از خلاقیت كمی برخوردارند . اگر چه ممكن است به علت سخت گیری والدین از نظر آموزش بعضی از مهارتها ، پیشرفتی كرده باشند.
21 – اضطراب ، افسردگی ، همچنین وسواس و كمال گرایی ، نا امیدی و بسیاری از مشكلات روانی ممكن است دامنگیر كودكان خانواده های سخت گیر گردد.
22 – غالبا والدین سخت گیر ، خود را منطقی نیز تصور می كنند. و برای هر كارشان دلیل تراشی می كنند. ولی غیر مستقیم به خاطر سخت گیری آنهاست كه كودكان فرمانشان را اجرا می كنند نه منطقشان.
چنین كودكانی به علت اینكه مرتبا علایقشان سركوب شده و موجب تحقیر قرار گرفته اند و همچنین دیگران برای اموراتشان تصمیم گرفته اند ، از خلاقیت كمی برخوردارند
بهتره خودتان را محک بزنید جزو کدام دسته از این والدین هستید؟ اگر طالب فرزندانی با اعتماد به نفس، امیدوار، و خلاق هستید مقالات بعدی ما را دنبال کنید.