ارسالی: آسیه
کوشش برای ساختن ماشين محاسبه و شمارش خودکار از قرن هفدهم آغاز شد و اين زماني بود که گسترش علوم ستاره شناسي ،دريانوردي ، بازرگاني و پژوهش هاي فني و علمي اهميت بي سابقه اي به محاسبات عددي بخشيده بود.همزمان با توسعه دانش رياضي ،احتياج بشر به محاسبات بيشتر گرديد،چنانکه سبب اختراع وسايل مختلفي در اين زمينه شد.
در سال 1642 پاسکال رياضيدان فرانسوي دستگاهي را به نام ماشين جمع زن (adding machine) اختراع کرد. اين ماشين مجموعه اي از چرخ دنده هاي کنار هم بود که چرخ اول نشان دهنده رقم يکان و چرخهاي بعدي نشان دهنده رقمهاي دهگان ، صدگان و … بود.نکته مهم در ماشين اختراعي پاسکال اين بود که مي توانست بطور اتوماتيک ده بر يک را حساب کند ليکن تنها قادر به انجام عمليات جمع و تفريق بود.اين ماشين کاملا مکانيکي بود و اعداد به کمک وسيله اینظير صفحه شماره گير تلفن وارد دستگاه مي شد و عمليات به وسيله يک سري چرخ دنده و اهرم انجام مي گرفت و نتيجه از دريچه مخصوصي قابل قرائت بود.
مدتي بعد لايب نيتز(Leibnitz ) رياضيدان آلماني موفق شد دستگاهي به نام ماشين محاسبه (calculating machine) بسازدکه مي توانست علاوه بر جمع و تفريق بر اساس روش پاسکال عمليات ضرب و تقسيم را نيز انجام دهد.
فکر ساختن ماشيني که بطور خودکار و با برنامه اي کار کند براي اولين بار در سال 1822توسط چارلز بابيج (Charles Babbage) مطرح شد.
در اواخر قرن نوزدهم ، دفتر آمار ايالات متحده آمريکا براي استخراج نتايج سرشماري سال 1880 با مشکلات بزرگي مواجه شد، چرا که دريافت استخراج و نتيجه گيري از اين اطلاعات به زمان بسياري نياز داشت و بالاخره با سعي و کوشش و صرف وقت زياد نتايج اين سرشماري در سال 1887 به پايان رسيد.
اما همين که فهميده شد براي سرشماري بعدي به 10 سال وقت نياز هست فکر اختراع وسيله اي که بتواند اين کار را در زمان کوتاهتري انجام دهد تقويت گرديد. در اين موقع هرمان هالريث(Herman Hollerith) که با دفتر آمار آمريکا همکاري داشت، اصول جديدي را براي ضبط، طبقه بندي و جدول بندي اطلاعات به طريق مکانيکي عرضه داشت که 8 بار سريع تر از روش دستي بود و ماشين جدول بندي (tabulating machine) ناميده مي شد. بر اساس اين روش براي نمايش هر يک از مطالب و اطلاعات مورد نظر لازم بود در نقطه بخصوصي از نوار کاغذي يک سوراخ منگنه شود و ماشين ديگري مي توانست به کمک مدارهاي الکتريکي سوراخهاي مذکور را حس کند و ضمن عبور از داخل دستگاه جدولي از مطالب ضبط شده تهيه نمايد. بزودي نوار جاي خود را به کارت هاي مقوايي داد که اطلاعات هرخانواده روي آن منگنه مي شد.(به کار بردن کارت هاي مقوايي سوراخ شده اولين بار توسط ژاکارد فرانسوي براي کنترل ماشين هاي بافندگي خودکار و دادن طرح پارچه به کار رفته بود) در اينجا اصطلاح تک کار(unit record) براي ماشين هايي که امور کارتي را انجام مي دهند، پذيرفته شد و معمول گرديد.
سال 1890 اولين سري ماشين هاي دسته بندي و تفکيک کارت هاي منگنه شده، توسط هالريث اختراع گرديد، به کمک همين ماشين ها نتيجه سرشماري سال 1890 ، در عرض 5/2 سال يعني حدود يک سوم زمان نتيجه گيري سرشماري قبل ، آماده گرديد. در سال 1896 هالريث ، شرکت ماشين جدول بندي را تاسيس کرد و بعد ها با 10 شرکت ديگر ادغام شد و کمپاني IBM به وجود آمد.افزايش و گسترش فعاليتهاي اقتصادي و سرانجام يافتن انقلاب صنعتي و پيشرفت و توسعه همه جانبه تمدن بشري ايجاب مي کرد که وسيله اي سريعتر از دستگاههاي تک کار به وجود آيد.
ماشين هاي الکترو مکانيکي
کليه ماشين هاي ساخته شده تا اينجا مکانيکي بودند و در آنها از چرخ دنده ،اهرم ، محور و ساير وسايل مکانيکي استفاده مي شد و در نتيجه اين ماشين ها حجيم ، کند و غير قابل اعتماد بودند. همين مسئله در ماشين هاي بزرگ کار را مشکلتر مي کرد، بدين جهت به تدريج در بعضي قسمتها وسايل الکتريکي جانشين وسايل مکانيکي گرديد.
اولين ماشين الکترو مکانيکي به وسيله هاوارد ايکن(Howard Aiken) در دانشگاه هاروارد و با کمک مالي و فني شرکت IBM ساخته شد. ساختن اين ماشين 5 سال طول کشيد و در سال 1944 کامل گرديد. اين ماشين مي توانست عمليات جمع، ضرب، تقسيم، تفريق و محاسبه لگاريتم و توانهاي مختلف و همچنين محاسبه توابع مثلثاتي مانند سينوس و کسينوس را انجام دهد. اين ماشين بطور مخفف آ،اس،سي،سي([ASCC]Automatic Sequence Controlled Calculator) يا مارک يک (Mark 1)ناميده ميشد.ماشين مزبور عمل ضرب را در مدت 3 ثانيه انجام مي داد و اين سرعت هنوز مطلوب نبود.