مجله فانوس توانمندسازی جوانان از طریق رسانه
مطالب مرتبط
ارسالی آسیه
در سال 1981 هشت مورد و خيم از ابتلا به بيماري ” كاپوسي ساركوما”، يكي از انواع خوش خيم تر سرطان كه معمولا در ميان افراد سالمند شايع است، در ميان مردان هم جنس گراي نيويورك گزارش شد.تقريباً همزمان با اين موارد، شمار مبتلايان به يك عفونت ريوي نادر در كاليفرنيا و نيويورك بالا رفت.با اين كه در آن زمان عامل شيوع ناگهاني اين دو بيماري مشخص نشده بود، اما معمولا از اين دو واقعه پزشكي به عنوان آغاز ايدز ياد مي كنند.در طي يك سال اين بيماري بدون نام، گسترش زيادي داشت تا سرانجام در 1982 آن را ايدز(Syndrome Deficiency Immune (Aquired ناميدند.به مرور شمار بيشتري متوجه اين بيماري جديد شدند، چون گروه هاي گسترده تري از مردم، و نه فقط همجنس گرايان، را مبتلا مي كرد.بيماران هموفيل و معتادان تزريقي با علائمي مشابه ايدز به پزشك مراجعه مي كردند.همزمان با ظهور ايدز درآمريكا، درآن سوي اقيانوس آتلانتيك پزشكان در فقيرترين قاره جهان آفريقا، متوجه شيوع يك پديده جديد بهداشتي شدند.اين بيماري كه در زبان محلي” اسليم”(SLIM) – مرگ در اثرتحليل تدريجي بدن – نام گرفته بود، در آفريقا به معضلي عميق تبديل مي شد.در وهله اول پزشكان دليلي نمي ديدند كه ايدز، بيماري شايع درميان همجنس گرايان آمريكاي ثروتمند، را با اسليم مرتبط بدانند.اما تحقيقات بعدي و شيوع علائمي مشابه درميان زنان و دگر جنس گراها نشان داد كه هر دوي اين بيماري ها يكي بوده وهمان ايدز است.درهياهويي از جنجال ها و ابهامات گسترده درباره اين بيماري كشنده جديد، تلاش ها براي تشخيص علت بروز ايدز و نحوه انتقال آن، با شتابي بي سابقه آغاز شد.در سال 1984 يك گروه محقق آمريكايي به رياست” رابرت گالو” اعلام كرد كه آنها عامل بيماري ايدز را كشف كرده اند، يعني همان ويروسي كه ما آن را حالا اچ آي وي مي خوانيم.البته اين ادعا با اعتراض ” لوك موننتير” و گروه محققان فرانسوي او، كه ماه ها قبل اين ويروس را شناسايي كرده بودند، روبرو شد.در بحبوحه اين جنجال ها محققان براي پيدا كردن درمان ايدز بسيج شدند: جستجويي كه هنوز هم ادامه دارد.آزمايش هاي خون نشان داد كه ويروس اچ آي وي سراسر جهان را در پنجه مهلك خود گرفته و در مدت زماني كم به تمام قاره ها گسترش يافته است.تلاش ها براي درك اين ويروس به موضوعي بسيار اضطراري تبديل شد. اين كه از كجا آمده و چرا در قرن بيستم هم زمان در دو نقطه مختلف يعني آفريقا و آمريكا ظهور كرده بود؟
منشا اچ ای وی
طبق شواهد روشن و قانع كننده اي كه وجود دارد، شكي نيست كه ايدز از ويروس اچ آي وي ناشي مي شود. اما درحال حاضر تاكيد بر اين موضوع است كه درك سر منشا ويروس اچ آي وي براي كشف واكسن و درمان هاي موثرتر امري حياتي است.براساس آخرين تحقيقات در زمينه مختصات ژنتيكي اچ آي وي، عامل انتقال ايدز، مشخص شده اين ويروس از تركيب دو ويروس مختلف در ميمون شامپانزه به وجود آمده است.اين ويروس ها از نوع ويروس” اس آي وي”( Virus Simian Immunodeficiency ) هستند كه در ميمون ايجاد بيماري مي كند.اين تحقيقات نظريه اي رايج را كه مي گويد ايدز در طي يك قرن گذشته در جنگلهاي غرب آفريقا ظهور كرده است، تاييد مي كند.درسال 1999 نشريه” نيچر” در شماره ماه فوريه خود يك نظريه عملي را به چاپ رساند كه مورد حمايت گسترده كارشناسان اين رشته قرار گرفت.براساس اين نظريه ويروس عامل ايدز ابتدا از طريق يكي از زير گونه هاي شامپانزه در آفريقا به انسان سرايت كرده است.به اعتقاد دانشمندان انسان اولين بار در نيمه نخست قرن گذشته در نتيجه شكار و تغذيه گوشت شامپانزه، سنتي كه هنوز در آفريقا ادامه دارد، به اين ويروس آلوده شد.اس آي وي در گذشته اي نه چندان دور وارد بدن انسان شد و پس از جهش ژنتيكي به اچ آي وي تبديل شد.به احتمال قريب به يقين ناحيه گينه بيسائو درغرب آفريقا مكاني است كه اين نقل و انتقال درآن صورت گرفته است.بسياري از دانشمندان بر اين باورند كه انتقال ويروس بيش از يك بار روي داده است، چون نمونه هاي گوناگوني از اين ويروس، درانسان باعث بروز ايدز مي شود.اما تعيين زمان دقيق انتقال از حيوان به انسان مشكل آفرين تر است.نكته قابل توجهي كه در تحقيقات مشخص شد اين بود كه در قرن نوزدهم هيچ يك از ميليون ها آفريقايي كه به زور به بردگي كشيده و به كشورهاي خارجي منتقل شدند، به اين ويروس آلوده نبودند.بنابراين ايدز بايد پس ازسال 1860 بروز كرده باشد. ويروس اچ آي وي اولين بار در سال 1959 درنمونه پلاسماي خون يك مرد اهل كنگو رديابي شد.ويروس اچ آي وي، اولين بار در سال 1959 در نمونه خون يك مرد از كشور كنگو رديابي شد.هر چند نخستين نمونه از ايدز در آمريكا، در سال1981 گزارش شد، اما براساس شواهد اولين قرباني ايدز دراين كشور به سال 1969 باز مي گردد.درآن سال يك جوان سياه پوست در شهر ” سنت لوئيز” آمريكا دراثر ابتلا به ايدز درگذشت.تحقيقات درمورد سرعت واگرايي ژنتيكي ميان دو خانواده اصلي ايدز، اچ آي وي – 1 و اچ آي وي – 2، نشان مي دهد كه انتقال ويروس به انسان در حدود سال 1940 ( با ضريب خطاي حدود 20) سال روي داده است.مطالعه ژنتيكي بر روي ويروس اس آي وي، كه به درك بهتر انتقال آن از گونه ميمون ها به انسان كمك كرد، توسط گروهي از دانشمند بين المللي انجام گرفت و درنشريه علمي “Science چاپ شد.اين گروه مدعي است كه دو ويروس مختلف از دو نوع ميمون در شامپانزه تركيب شده و ويروس اس آي وي را به وجود آورده است.تنظيم كنندگان اين مقاله علمي مي گويند رشته اي از آلودگي و عفونتهاي پي در پي در ميمون ” مانگابي دماغ قرمز” و گونه اي بزرگ تر به نام Spot – Nose منجر به خانواده اي از ويروس ها موسوم به ” اس آي وي سي پي زي” (SIVcpz ) شده است.نكته مهم اين كه هر دو اين گونه ها خوراك شامپانزه بوده و زيستگاه آنها در غرب آفريقاي مركزي قرار دارد.اليزاب بيلز از دانشگاه ناتينگام، بريتانيا، و همكارانش مي گويند كشف اين موضوع كه ويروس اس آي وي در شامپانزه داراي منشائي دوگانه است، پيامدهاي مهم علمي را به دنبال دارد.
