مجله فانوس توانمندسازی جوانان از طریق رسانه
مطالب مرتبط
ارسالی: مصطفی کریمی
آب یک ماده مهم و حیاتی است. انسان های قدیمه راجع به کمبود آب پرابلـم نداشتند زیرا نفوس در آن زمان کم بوده و مقدار آب به مقایسه نفوس فوق العاده وافر بود و مانند استفاده از اکسیجن هوا که قلت آن احساس نمی شد به قلت آب نیز دچار نبودند.
اما در مناطق گرم خشک و نیمه گرم خشک(Arid and simiarid)پی بردن به پرابلم کمبود آب بیشتر احساس می شد و انسانها در نواحی ایکه دریاها ، آب هـــای ایستاده وچشمه ها وجود داشت سکونت داشتند و در اثنای خشک سالـی از آن نـاحیه مهاجرت نموده و در مناطق که دارای آب فراوان بود مسکن گزین میشدند.
به اثر ازیاد روز افزون نفوس ، اهمیت آب روز بروز زیاد شده و بعــد از تـبد یل شدن جامعه های کوچک به جامعه های بزرگ که در اطراف دریاها و یا دریـــاچه ها و مناطق که دارای چشــــمه ها بوده انسان های قدیـــمی (Primitive men) به کمبود آب روبرو شده و راه جستجو برای دریافت مقدار بیشتــــر اب که تکـــافوی کلی مصارف ایشان را نموده بتواند برامدند .
برای اولین بار انسان های قدیمه از حفر چاه های کم عمق(Dug well) و استفاده از آب زیر زمین ، نزدیک به سطح زمین شروع کردند و از اینکه چه کسی و در کدام وقــــت اولین چاه را حفــر کرده معلومات در دست نیست .
در انجیل شریف (The Bible)راجع به اهمیت آب های زیــر زمینی تذکــرات به عمل آمده حضرت ابراهیم(ع) و حضرت اسحاق (ع) نسبت مهارت زیاد شان در حفر چاه ها شهرت زیاد داشتند.
اگر تاریخچه و اهمیت آب مطالعه شود بعضی اقوامیکه به نسبت نبودن آب به چندین سال در دشت ها و صحرا ها آواره و سرگـردان بوده اند . بـــطور مثـــال از مهاجرینیهودی (Jews) در دشت های خشک مصر و عربستان و پــــرابلم حضرت موسی (ع) ,حضرت هارون (ع) و بسی پرابلم های دیگررادر تاریخ بشریت میتوان یاد آوری کرد.
قرار معلوماتیکه از طرف باستان شناسان) (Archeologistsداده شده رومــــی هــــای قـــدیم پیـــش از حـــــفر کـــــاریز هـــــا (Aquaducts) ( 312 قــبل از مـــیلاد ) آب مورد ضرورت خود را از ذخیره نمودن آب باران ،سیلاب ها ، چــــاه های کم عمق و چشمه ها اخذ میکردند .
در حالیکه احجار ساحات متذکره به اندازه کافی دارای آب های زیر زمینی بود و با حفر چند متـــر زمین ، رومی های قدیم میتوانستند از آب های زیر زمین استــــفاده نمایند و با حفر و تــــهیه کاریزهای طویل ، ایشان قادر بودند که یکمقدار آب را به همسایه های خود نیز کمک نمایند.
در اروپای جنوبی و امریکائی لاتین در زمــانه های قدیم چاه های بــزرگ ، مراکز نفوس را نشان میداد.
یونانی ها همیشه از آب چاه استفاده می کردند٬ رومی ها اولآ از دریای تیپر و بعدآ از چاه ها آب میگرفتند ولی هنگامیکه آب چاه های ملـــوث شد رومی ها به فــــکر دیگری افتادند و از جبال اپنین تا شهر روم توسط کانال های سه طبقه ئی آب را نقل میدادند که طبقه فوقانی برای اشراف ، طبقه وسطی برای عموم شهریان و طـــبقه تحتانی برای مردم غریب مورد استفاده قرار میگرفت .
در صورت کمبودی آب ، اولا ً جریان آب در طبقه فـــــوقانی قطـــع شده بر خلاف، طبقه تحتانی تا وقت زیاد تر میتوانست آب داشته باشد .
در اثر کثرت نفوس مخصوصأ در مراکز شهر های پر نــــفوس سعــــی جدی برای بدست آوردن آب های زیر زمینی به پیمانه زیاد به عمل آمده و با در نظر داشت مصارف روزمره آب، پروژه های انکشافی برای بهره برداری زیاد تر از منابع ابهای زیر زمینی، استفاده بعمل آمده روی همین منظور بود که برمه کاری چاه های عمــــیق بــــرای بدست آوردن اب های زیر زمینی از اعماق زیاد صورت گرفت .
تقریبأ در اوایل سال 1200 عیسوی تخنیک برمه کاری در اروپا روی کار آمد . اگرچه مسئله برمه کاری چندین هزار سال قبل نیـــز صــــورت گرفته لیکن برمه کــــاری بصورت فنی رامیتوان از همین تاریخ فوق محاسبه کرد .
در اثر پیشرفت تخنیک و به وجود آمدن سامان و لوازم برای صنعت بـــرمه کاری انکشاف زیاد نموده و امروز قلت آب در شهر های پر نفوس تــــوسط حفر چاه های عمیق و استفاده از منابع آب های زیر زمینی رفع میگردد.
در افغانستان از 1956 به بعد تدریجآ حفر چاه های عمیق تخنیکی علمی متداول شده است.دراین بخش پروژه های زیاد برای تهیه آب آشامیدنی وزراعتی روی دست گرفته شده است که از ذخایر ابهای زیرزمینی استفاده میشود از مثال های خوب این پروژه ها میتوان پروژه هاي تحقیقاتی دشت ژیړی قندهار,دشت بکواه فراه ,دشت اومکي قلات,هریرود ,فراه رود ,وادی ولایت پکتیا , مقر-کټواز ,پروژه های ابرساني افشار،علاوالدين , لوگرکابل ودهها پروژهای دیگر را نام برد که با استفاده از وسایل تخنیکی مدرن امروزی تکمیل وبه بهره برداری سپرده شده که راپورهای مقـــدماتی ونهایی هایدروجیولوجیکی آن توسط متخصصین افغانی وخارجی تکمیل گردیده است .
درحال حاضردرحدود 120000 حلقه چاه های عمیقو نیمه عمیق صرف درکابل مورد بهره برداریقراردارد(56).
