ارسالی: جمیل
فرزند ثمره زحمات پدرومادرخویشند وتااینکه به سن بلوغ میرسند پدرومادرآنهامکلفیت های درقبال تربیه سالم آنهادارامیباشند که قرارذیل به آن مکلفیت ها اشاره شده است:
الف: حقوق فرزندان پیش ازتولد:
1: مادرخوب)انتخاب زن پرهیزکاروپاک دامن.)
2: (حیات ( تاحد امکان باید جنین سقط داده نشود
ب: حقوق فرزندان بعد ازتولد:
1: اقامه واذان درگوش طفل
2: نام نیک
3: عقیقه) روزهفتم به حد توان صدقه نمودن یا ذبح کردن گوسفند)
4: تحنیک) دهن طفل راباخرماشیرین نمودن که سنت پیغمبرخداست)
5: ختنه
6: نسب) کودکان بروالدین ایشان نسبت داده شوند)
7: شیردادن
8: مهربانی باکودک
9: تداوی
10: حسن انتخاب مربی) نگهبان صالح وخوب برای کودک)
11: تربیت خوب
12: آموزش مفید
13: مساوات میان فرزندان
14: هزینه ) تا وقتیکه به سن بلوغ برسد وتوانایی کارراپیداکند یااگردرس میخواند تاختم دوره تحصیلش.)
15: ارث) ازپدرومادر)
حقوق والدین برفرزندان:
همان طورکه پدران ومادران فرزندان خویش راتربیه میکنند وایشان رامایه افتخارخویش مدانند پس طبعاً ایشان ازنهالی که شانده اندوبه ثمررسانده اند توقعاتی نیزدارندوحقوق واجبی واسلامی ایشان نیزبلای فرزندان شان است که باید فرزندان شان ادا نمایند. ورضایت ایشان راجستجونمایند چنانچه رسول اکرم میفرماید:” رضایت پدرنزدیک ترین راه بسوی بهشت است.” وهمچنان علاوه میکنندکه:” بهشت زیرپای مادران است.”
پس فرزندان مسئولند که هم حین حیات آنان وهم بعد ازفوت شان حقوق ایشانراادانمایند.
الف: حقوق پدرومادرکه درحال حیات قراردارند:
1: نیکی وفرمانبرداری ازایشان
2: تواضع وفروتنی وعجزدربرابرپدرومادر
3: سپاسگزاری ازایشان درهمه حال
4: مقدم بودن والدین برجهاد که فرض کفایی باشد.
5: حرام بودن ناسزابه آنان
ب: حقوق پدرومادر بعد ازمرگ:
1: طلب آمرزش برای ایشان ازخداوند یکتاوتوانا
2: اجرای وصیت ایشان درهمه امورزندگی
3: صله رحم وادمه دوستی بادوستان وخویشاوندان شان
حقوق خویشاوندان:
درراستای یکپارچگی واستحکام ارکان خانوادگی اسلام حقوق مشترکی میان خویشاوندان مقررنموده که مهمترین آنها عبارت اند از:
1: نیکوکاری:
اسلام عزیزجهت هرچه بیشترمستحکم شدن جامعه اسلامی ارتباطات افراد جامعه ارباهمدیگرنزدیکترمیسازد ونیکوکاری رابیشترمورد تأکیدقرارمیدهد تابندگان خداوند بادوستان وخویشان خود سلوک سپندیده داشته باشند.
2:محبت باخویشاوندان:
محبت باخویشاوندان وشریک شدن درغم وشادی ایشان ویاری ایشان درامورزندگی به قدرتوان باعث سعادت وخوشتختی دردنیا وآخرت ومایه سرفرازی شخص میشود.
حقوق همسایگان:
همسایه به کسانی گفته میشود که درماحول مان زندگی میکنند ودایماً بامابه تماس اند وازهمه بیشتردرباره مامعلومات دارند وایشان حق وحقوقی بلای مایان دارند که بادرنظرگرفتن شریعت اسلامی آنراباید اداکنیم ودرحدیثی که ازامام بخاری صاحب روایت شده حضرت محمد مصطفی (ص) میفرماید:” جبرئیل همیشه درمورد همسایه به من سفارش می نمود، تاجایی که من فکرمیکردم که همسایه ازهمسایه اش میراث میبرد.”
مهم ترین حقوق که همسایگان برهمسایه های خوددارند عبارتند از:
1: مساعدت ) کمک بقدرتوان)
2: امانت داری) بویژه نگهداشتن حیثیت وناموس همسایه خویش)
3: هدیه دادن)که درحقیقت ارتباط ومحبت دردل همسایه هاراتازه وآنان رابه همدیگروصل میکند)
4: پرهیزاذیت وآزار) هیچگونه حرکتی نباید کرد که همسایه خوب ازآن آزرده شود)
5: مراعات حقوق همسایه
حقوق دوستان:
هرشخص درزندگی خود ازآوان کودکی تادم مرگ اشتیاق به داشتن یک دوست صمیمی است پس شرط برآنست که دوست انسان شخصی باشد که ازاخلاق ،آداب ، راه وروش اسلامی باخبرباشد وخود رادرچارچوب آن آراسته باشد ودرزمینه رسول اکرم(ص) میفرماید:” انسان به دین واخلاق دوستش گرایش پیدامیکند، دقت کنید چه کسی رابرای دوستی انتخاب میکنید.”
حقوق جامعه اسلامی:
شخص مسلمانی که درجامعه اسلامی زندگی میکند مسئولیت های درقبال جامعه نیزدارامیباشدمخصوصاً دراموردین ووطن که هرفردمسلمان رسالت دارد تابه دین خویش خدمت نماید ووطن خویش رابسوی آبادی وآزادی سوق دهد چون همه مان میدنیم که پیغمبرمان آخرین فرستاده الهی برای بشربود وقرآن کتاب مقدس اسلامی رهنمای بشریت مبیاشد وهرفرد مسلمان ازمزایای قرآن واسلام عزیزباید باخبرباشد وبه دین ووطن وجامعه خویش خدمت نماید وعدل ومساوات وبرادری رادرجامعه بجای ظلم وستم ونفاق جایگزین کند وازین کلام خداوند پند بگیرد که میفرماید:
” واعتصموبحبل الله جمیعاً ولاتفرقو” الآیه.
ترجمه:چنگ بزنید به ریسمان (ناگسستنی دین) خداوند وتفرقه جویی نکنید.