ارسالی: فریدون فانوس
اقداماتی که در جهت تحقق اهداف اقتصادی اتخاذ می شود را سیاست های اقتصادی می نامند. سیاست های اقتصادی را معمولاً به دو گروه سیاست های مالی و سیاست های پولی تقسیم می کنند که ذیلاً به شرح مختصر هر یک می پردازیم:
سیاست های مالی به کلیه اقداماتی اطلاق می شود که توسط مقامات دولت در جهت تأثیر گذاری بر سطح تعادل درآمد ملی برای تحقق اهداف اقتصادی اتخاذ می گردد. به طوری که دیده شد، از جمله مهم ترین ابزارهایی که دولت در این رابطه در اختیار دارد می توان مخارج عمومی و مالیات ها (شامل کلیه انواع مالیات ها، گمرک و سایر عوارض) را نام برد. در فصل دوم دیدیم که چگونه دولت می تواند با افزایش سطح مخارج در جهت افزایش درآمد ملی اقدام نماید. اصطلاحاً این سیاست را سیاست مالی انبساطی گویند.
(1) از طرف دیگر ملاحظه شد که دولت قادر است از طریق اخذ مالیات ها، به صورتی ترمز کننده در فعالیت های اقتصادی دخالت نماید. این نوع سیاست که منجر به کاهش سطح درآمد ملی خواهد شد را سیاست مالی انقباضی می نامند.
(2) بدیهی است دولت می تواند با استفاده از مجموع ابزارهای یاد شده بر فعالیت های اقتصادی تأثیر گذارده و آنها را در جهت صحیح هدایت نماید. «بودجه متعادل» نمونه ای از این سیاست است.
چگونگی تأثیر سیاست های مالی یعنی استفاده از تغییرات مخارج دولتی و مالیات ها را نیز می توان بر تعادل کلی اقتصادی از طریق سیستم منحنی های ISوLM ملاحظه کرد. در بخش مربوط به استخراج منحنی IS در فصل هفتم دیدیم که این منحنی با میزان پس انداز ارتباط دارد. دولت از طریق تأثیر بر میزان مصرف ملی براساس مخارج و مالیات ها می تواند با تغییر میزان پس انداز باعث تغییر مکان منحنی IS شده و در سطح تعادل درامد ملی در جهت تحقق اهداف اقتصادی تأثیر بگذارد.